Webverslaving

Bibliotheekstraat

Tijdens een recent bezoek aan Den Haag kwam ik dit straatnaambordje tegen. Ik kon niet ontdekken waarom de straat zo heette. Er was geen overvloed aan bibliotheken te ontdekken, die een reden voor deze naam zou kunnen zijn. Wel was hier de Hoge Raad gevestigd. Die was kennelijk niet belangrijk genoeg om de straat haar naam te verlenen. Wanneer je het in het gebruik hanteert krijg je: ik woon in de Bibliotheekstraat. En laat dat nu net de naam van onze bibliotheek hier in Arnhem zijn. We zijn gevestigd in de Koningstraat (ook niet mis) en hebben een eigen straat in Den Haag. Voor de meeste bibliotheken slechts een illusie. Ik denk dat dat de relatie tussen deze twee is. Dat de straatnaambedenkers een naam moesten bedenken en uiteindelijk maar op Bibliotheekstraat uitkwamen lijkt me hoogst onwaarschijnlijk. Welke andere bibliotheek kan dit zeggen?

Amsterdam Wereld Boekenstad

We hebben het allemaal op het nieuws kunnen horen, Amsterdam is vanaf 24 april wereld boekenstad. Tot nu toe had ik me daar nog niet zo in verdiept, maar zoals u op de site kunt zien gebeurt er heel veel. Voor de tijd van een 1 jaar valt de stad deze eer te beurt. Enkele activiteiten die er plaatsvinden: "Een stad vol boeken" (een stadswandeling), "Lectori Salutem" (boek & oudheid), een boekenmarkt (het moet de grootste boekenmarkt van de wereld worden, waar u ook zelf met een kraam terecht kunt), "Poezie in het Park", "Dichters drijven", en nog veel meer. Het complete programma vindt u uiteraard op de website. Daarnaast nieuws en andere informatie. Wilt u op de hoogte blijven, dan kunt u zich abonneren op een Nieuwsbrief. Ook via RSS feeds blijft u bij. En natuurlijk: allemaal naar Amsterdam dit jaar!

Nieuwe service in de bibliotheek?

In Engeland is er een nieuwe service ontstaan in de bibliotheekwereld. In plaats van boeken, kun je er nu "menselijke boeken" lenen. Je kunt deze personen voor de duur van een half uur bespreken en dan als lezer met diegene praten over literatuur. Tenminste, dat meende ik. Uit het artikel in de TimesOnline bleek dat, na een langzame start, er over van alles gepraat werd, behalve over boeken. De dienst heet daar de "Living Library" en het idee is komen overwaaien uit Scandinavie. Of de service in Scandinavie een succes is, is niet duidelijk. Het is overigens niet de bedoeling, dat men de personen die men "leent" afstempelt en mee naar huis neemt. In tegenstelling tot andere materialen. Of dit nu de "killer app" voor het nederlandse bibliotheekwezen is waag ik te betwijfelen. Als u er anders over denkt, laat het me dan weten. Ook de Telegraaf schenkt aandacht aan dit fenomeen.

Darwin en Internet

De twee hadden natuurlijk niets met elkaar te maken. De link die er nu is bestaat hieruit, dat het grootste deel van Darwin's archief online gezet is. En Darwin had een zeer uitgebreid archief. Dit was in handen van The University of Cambridge, die het gedigitaliseerd heeft. Niet alleen zijn eigen archief met een kladversie van "On the origin of species" is hier te vinden, ook veel prachtig illustratiemateriaal en natuurlijk biografische gegevens. Daarnaast kunt u MP3 files met zijn werk downloaden. Het jaar 2009 heeft vast wat te maken met deze actie. Dan is het namelijk precies 150 jaar geleden, dat "On the origin of species" het licht zag. En 200 jaar geleden, dat Darwin geboren werd. Een uitgelezen moment dus om het materiaal online te zetten, want 2009 zal groots gevierd worden. Dat het boek een enorme impact had en heeft staat buiten kijf. Vergelijkingen worden gemaakt met de Bijbel: het belang dat de Bijbel bijna 2000 jaar gehad heeft, datzelfde belang zal Darwin met zijn evolutietheorie nu en in de toekomst hebben. U leest er alles over op Darwin-online.

Lezen in "the electronic age"

Ik kwam hier op naar aanleiding van de kritiek van Andrew Keen op web2.0 en wikipedia. Ineens herinnerde ik me, dat ik ooit van Sven Birkerts iets gelezen heb, dat naadloos past bij deze kritiek. Ik weet te weinig van het boek van Keen, dat zou ik eerst moeten lezen, het interview met hem in de Volkskrant vond ik niet overtuigend. Birkerts daarentegen levert vrij fundamentele kritiek. Hij is literatuurcriticus en essayist. In "The Gutenberg Elegies" poneert hij de teloorgang van het lezen. Het leesproces zelf wordt aangetast volgens hem, en dat ziet hij met lede ogen aan. De kids van tegenwoordig (het boek is uit 1994), dus uit het electronische tijdperk, weten niet meer wat het rustig lezen en tot je nemen van een boek is. Hij beargumenteert dit goed en draagt vele voorbeelden aan. Je zou kunnen zeggen dat hij de oprichter van de beweging "Slow Reading" is. Naar analogie van "Slow Food". Er is geen aandacht meer, men verwerkt de stof niet meer. Lezen op het web moet vaak snel gebeuren, de tekst al scannend naar wat belangrijk is. Ik merk dat mijn geheugen me wat in de steek laat en ben dan ook zeker van plan dit boek nog eens te lezen. Kijken of het net zo boeit als destijds. Oh, en als we dan toch aan het zwelgen zijn in kritiek op internet, op het moderne, in nostalgie, lees dan ook eens van Clifford Stoll: Silicon snake oil. Stoll is astronoom en was zeer gegrepen door computers en al hun mogelijkheden, tot hij het "licht" zag. Een fascinerend boek was het resultaat, ook al wat ouder. Om niet helemaal te blijven steken in een depressie: Voor Birkerts beweerde dat de teloorgang van het lezen van boeken in druk grote zo niet dramatische consequenties zou hebben, zijn er lieden geweest die hetzelfde beweerden bij de opkomst van het schrift. Daarvoor werd alle informatie namelijk mondeling overgedragen. Men vreesde een teruggang van het geheugen met alle gevolgen van dien.

De drie hoofdontwikkelingen (punten van zorg) die Birkerts onderscheidt:

• Language Erosion: "The complexity and distinctiveness of spoken and written expression, which are deeply bound to traditions of print literacy, will gradually be replaced by a more telegraphic sort of 'plainspeak'. He says that "ambiguity, paradox, irony, subtlety, and wit are fast dissapperaing."


• Flattening of Historical Perspectives: "The depth of field that is our sense of the past is not only a linguistic construct, but is in some essential way represented by the book and the physical accumulation of books in library spaces." "We meet the past as much in the presentation of words in books of specific vintage as we do in any isolated fact or statistic."


• The Waning of the Private Self: "The doors and walls of our habitations matter less and less- the world sweeps through the wires as it needs to, or as we need it to." "We are always potentially on-line."

Wikipedia en de Waarheid

Verplichte kost, het programma Tegenlicht op TV. Het ging over Wikipedia als één van de beste en oudste voorbeelden van Web2.0. Critici, ronduit tegenstanders en voorstanders kwamen aan het woord. Een criticus die aan het woord kwam was de hoofdredacteur van de Encyclopaedia Britannica. Hij kwam op mij over als genuanceerd in zijn kritiek. Er staat veel, zeer goede informatie in de Wikipedia volgens hem, maar ook nogal wat slechte informatie. Hoe weet je nu wat slecht is en wat goed is? Een terecht punt van kritiek. Dit hou je natuurlijk altijd op internet. Leuk in dit verband is een citaat uit de Engelstalige Wikipedia over de Britannica:

“Some articles in certain earlier editions of the Britannica have been criticised for inaccuracy, bias or unqualified contributors. The accuracy of parts of the present edition has likewise been questioned, although such criticisms have been challenged by the Britannica's management. Despite these criticisms, the Britannica retains its reputation as a reliable research tool.”

Andrew Keen is een scherp tegenstander, niet alleen van de Wikipedia, maar van nogal wat dat met internet te maken heeft. Het leek mij dat hij te negatief was in zijn mening. Natuurlijk, iedereen kan zijn informatie (zooi) tegenwoordig delen met anderen. En honderden miljoenen doen dat dan ook. Wat heb je daar aan? De vraag is, is dat erg, die zelfexpressie van bijna iedereen? En hoe weet je nog wat waarheid is als het niet gefilterd wordt door experts? Dat was eigenlijk zijn grootste bezwaar, de teloorgang van de expert en de opkomst van de amateur. Maar, was het vroeger zoveel beter, toen alleen journalisten en andere experts ons hun waarheid (de waarheid?) voorschotelden? En konden we er toen zeker van zijn dat dat de waarheid was of was dat de waarheid waarvan media en uitgevers vonden dat ze geschikt was voor het grote publiek?

In Afrika zijn ze maar wat blij met Wikipedia volgens een Afrikaanse voorstander. Het samen maken van iets, het delen van kennis, ook in Afrikaanse talen is uiterst positief. En juist daar in Afrika zijn veel amateurs met kennis, met wijsheid. Er zijn daar nogal wat mensen zonder of met weinig scholing, die op deze wijze toch hun kennis kunnen delen met anderen, zonder allerlei drempels. En dat is een goede zaak. Ook de discussiemogelijkheid in Wikipedia over een onderwerp werd als zeer positief ervaren.

Waarom deze posting? Heeft het u als lezer rijker gemaakt? Heeft het u wijzer gemaakt? Wat is het nut ervan? Wat betekende het voor de auteur? Het is één van de honderden miljoenen posts die er dagelijks verschijnen. Deze auteur heeft niets anders willen doen dan een verslagje van het TV programma maken. Dat had hij ook thuis in de la kunnen leggen, maar hij wilde het u als lezer niet onthouden. Let op, het is zijn waarheid, wat u er mee doet moet u weten. Zo gaat dat nu eenmaal op internet.

Snel internet, sneller internet, nog sneller internet

Citaat: Het internet zoals wij dat kennen kan binnenkort wel eens sterk verouderd zijn. De wetenschappers die aan de wieg stonden van het huidige internet zijn namelijk bezig met een variant die tot 10.000 keer sneller zal zijn dan het snelste huidige breedbandnetwerk. Lees dit artikel verder bij de Telegraaf

Het lijkt onvoorstelbaar, dat internet zo snel wordt. Voor mij doemt dan levensgroot de vraag op wat je daarmee aan moet. Hoe moet je die snelheid benutten of is het een gigantische overkill. Een van de geleerden stelt dat tegen de tijd dat dit gerealiseerd is mensen dan eigenlijk niets meer op hun harde schijf hoeven op te slaan omdat het downloaden van wat dan ook amper tijd kost - seconden. Voor de gewone gebruiker nauwelijks te vatten.

Overheid en vrijheid van meningsuiting

Of liever gezegd hoe groot is de invloed van de overheid, hoe ver strekt deze zich uit m.b.t de vrijheid van meningsuiting? Dit kwam bij mij op naar aanleiding van een artikeltje dat ik las. Het speelt zich af in Amerika, het land van de onbegrensde mogelijkheden. Een bibliothekaris merkte op dat een zoekactie nu in een bepaalde database veel minder hits opleverde dan een aantal maanden geleden. Hoe was dit mogelijk? Hij nam contact op met de host van de database om een uitleg en dit was het antwoord:

"Yes we did make a change in POPLINE. We recently made all abortion terms stop words. As a federally funded project, we decided this was best for now."

Zoals u misschien al begrepen had uit het citaat, het betrof hier de term "abortion" en afgeleiden daarvan. De vraag is, kan dit alleen in de VS of zou zoiets ook mogelijk kunnen zijn in Nederland? Met andere termen. Misschien godsdienst gerelateerd? Ook in Nederland zijn we de laatste jaren tenslotte wat voorzichtiger geworden. Lees het artikel hier.

Del.icio.us en Bibliotheken

Del.icio.us en bibliotheken. Dat spookte al langer door mijn hoofd. Kunnen bibliotheken deze dienst ook gebruiken ten behoeve van hun gebruikers? En ik ben geneigd daar positief op te antwoorden. Hoe precies weet ik nog niet. Maar opeens kom ik op het blog van Del.icio.us hun laatste posting tegen, die ik niemand wil onthouden. Het gaat als volgt:

"Who says librarians (and teachers) don’t like tags

Over the past year or two, I’ve been delighted to notice educators and librarians embracing Delicious both as a way to share bookmarks with each other and a way to help their students and patrons learn. This makes perfect sense to me as a college student because I bookmark and tag references for all my projects and I’d love to see similar collections from my professors and classmates."

De rest van het artikel kunt u lezen op het betreffende weblog.