Tuesday, November 30, 2010

De vrije wil bestaat niet

De vrije wil bestaat niet / auteur: Victor Lamme. Een intrigerende titel, een intrigerend boek. Een boek ook, dat moeilijk is samen te vatten. Duidelijk naar voren komt dat onze besluiten veel minder rationeel tot stand komen dan we denken. Keuzes worden grotendeels onbewust en los van de ratio genomen. Eerst komt de daad, dan volgt het commentaar dat onze ‘brain interpreter’, onze ‘kwebbeldoos’ er bij levert.

Uit tal van proeven blijkt, dat we eerst onbewust iets doen, en daarna de verklaring er bij maken. Dat we ons van iets bewust worden komt dus enige tijd na de handeling. De fMRI-scanner is een belangrijk instrument en hulpmiddel bij deze proeven. Het laat van hersenen die gedeelten, die ‘vuren’, waar dus elektrische activiteit is, oplichten. De fMRI-scanner is dan ook veel nauwkeuriger dan een leugendetector. “Laat mij u in de scanner leggen, en ik zeg u wie u bent”. Allerlei voorkeuren, emoties en ook zaken, die je eigenlijk liever verborgen zou willen houden, komen zo aan het licht. Minister Plasterk was ooit zo sportief om zich ter beschikking van de wetenschap te stellen. Er werd een scan van zijn hersenen gemaakt, wat daaruit kwam is overigens niet tot in detail openbaar gemaakt, wel worden een aantal puntjes in het boek aangestipt.

Ik citeer even een klein stukje van de achterflap: “Wie zit er aan het stuur in onze hersenpan? Wat bepaalt dat we doen wat we doen? Welke stukken brein geven de doorslag als het gaat om de keuzes van alledag of om de grote beslissingen in ons leven?” De reclamewereld is buitengewoon geïnteresseerd in deze kennis. Wat drijft mensen echt, wat beïnvloed hun keuzes, ze willen het graag weten. Het concept van ‘de vrije wil bestaat niet’ heeft vele consequenties. Het betekent, dat alles wat we doen van tevoren al gedetermineerd is. Soms is te achterhalen wat ons dat besluit heeft doen nemen, maar vaak ook niet.

Het laatste hoofdstuk gaat in op de gevolgen voor onze rechtsspraak. Ook rechterlijke uitspraken zouden hiermee rekening moeten houden. En, deze kennis zou bijvoorbeeld ook gebruikt kunnen worden bij het beoordelen of een ter beschikking gestelde vrij gelaten zou kunnen worden (genezen is) of dat het gevaar op recidive te groot is.

De auteur is hoogleraar cognitieve neurowetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Met dit boek zet hij mensen aan het denken. Over hun bewustzijn, hun ik, hun handelen. Het beste boek, dat ik ooit over deze materie gelezen heb. Een boek dat iedereen zou moeten lezen.

Monday, November 29, 2010

Schemeroorlog

We leven in een fascinerende tijd ... al eeuwenlang zien overheden bepaalde informatie liever niet op straat belanden. Daarnaast waren er altijd al andere belanghebbenden die informatie toch probeerden te verspreiden. Van simpele roddel en achterklap tot aan vrije pers, van hofhouding tot (contra) spionage. De motieven varieerden van puur eigenbelang tot even puur idealisme.

Een nieuwe ontwikkeling op dit gebied is het ontstaan van de klokkenluiders website Wikileaks. Daarmee krijgt het fenomeen een andere dimensie met wat mij betreft, twee opvallende kenmerken:

Het gaat telkens om een digitale overdosis van honderdduizenden documenten. Deze documenten belanden gelijktijdig overal ter wereld in de openbaarheid.

De publicaties blijken tot nu toe gefocust op de VS al brengen ze ook andere landen niet minder in verlegenheid. Natuurlijk gaan overheden niet rustig wachten op de volgende klap. Men kan bijvoorbeeld 'officiele' documenten aanmaken met het doel deze digitaal te laten lekken. Een klassieke methode wanneer je het woord digitaal even wegdenkt. Fanate gelovigen in samenzweringstheorieën beweren trouwens al dat Wikileaks door de CIA is opgezet. Ik denk eerder dat zij er vreselijk mee in hun maag zitten. De 2.0 oorlog is begonnen, zij verloren de eerste slagen en hebben zelfs nog geen begin van een strategie ontwikkeld. Althans ... niet merkbaar.

De enige openlijke tegenzet tot nu toe was het opsporen en publiceren van vlekjes op het blazoen van de woordvoerders van Wikileaks. Daar win je geen 2.0 oorlog mee, dit vergt heel andere tactieken. Uitschakelen van Wikileaks kan bovendien inspireren tot het ontstaan van meer thematische 'digitale guerrilla sites'. Wikileaks kan daarmee een geuzennaam worden met locale varianten: Wikileaks China, Wikileaks Shell etc.

Als simpel burger heb ik de houding: 'laat die overheden maar even zweten over al die documenten, dan had je maar eerlijk moeten wezen'. Het is ook wel vermakelijk dat 'Poetin en Medvedev' als 'Batman en Robin' worden gezien en wellicht 'Rutte en Verhagen' als 'Peppie en Kokkie' in 'the next episode'?

Toch vind ik deze ontwikkeling ook wel een beetje griezelig: deze documenten gaan over diplomatiek verkeer, soms in nogal ondiplomatieke omschrijvingen .... enne .... 'oorlog is de voortzetting van diplomatie met andere middelen' zei Carl Von Clausewitz al tweehonderd jaar geleden. Waar gaat deze schemeroorlog eindigen?

B.Logger …

Sunday, November 28, 2010

Geschiedenis saai?

Een heleboel mensen vinden geschiedenis maar een saaie bedoening. Ik behoor niet tot die categorie. Geschiedenis zit vol met boeiende en spannende verhalen als je je daar een beetje voor openstelt. Bovendien is het ook nog eens leerzaam, je steekt er wat van op. Geschiedenis vertelt je hoe het allemaal zo gekomen is. En wat je moet doen om niet in dezelfde fouten te vervallen.

Hoe kun je het echter wat interessanter en leuker maken? Dat doe je natuurlijk met internet en multimedia. De (jonge) mens is visueel ingesteld en een filmpje zegt meer dan 1000 dikke handboeken. In de Volkskrant las ik een artikeltje over een nieuwe site die geschiedenis spannend probeert te maken. De site heet dan ook spannendegeschiedenis.nl

De site behandelt de regionale geschiedenis van het gebied Arnhem - Nijmegen. Er worden nu drie perioden behandeld: de tijd van de Romeinen en Bataven, de Middeleeuwen, en alles wat zich in 1944 afgespeeld heeft langs de zogenaamde 'Liberation Route'. Tijdens de operatie Market Garden.

Ik moet zeggen, als ik een ongeinteresseerde puber was, wars van alle geschiedenis, zou ik hierdoor op zijn minst rechtop op mijn stoel gaan zitten. Leuke filmpjes (door acteurs gespeeld) bieden een (feitelijk juist) overzicht van een aantal gebeurtenissen uit het verleden. Alle lof voor de makers, die veel zo niet alles uit de kast getrokken hebben om er iets moois en aansprekends van te maken. Wat mij betreft zijn ze daarin geslaagd. Ook richt men zich op de bezitters van een smartphone via spgs.nl. Zij kunnen eigenlijk over dezelfde functionaliteit beschikken. De site wordt nog verder ontwikkeld, de Liberation Route gaat behalve de regionale informatie ook gegevens m.b.t. de tweede wereldoorlog op de Veluwe en Noord-Brabant toevoegen.

Wednesday, November 24, 2010

Songs and tales from the dark continent

Songs and tales from the dark continent / auteur: Natalie Curtis. De oorspronkelijke uitgave van deze titel is in 1920 uitgegeven, een jaar vóór de dood van de belangrijke Amerikaanse ethnomusicologe Natalie Curtis. Deze wetenschapper onderzocht en beschreef de cultuur van de indianen in de Verenigde Staten en van de afro-amerikanen.

Uit het voorwoord in deze uitgave spreekt Natalie Curtis haar bezorgdheid uit over de kennis bij de blanke Amerikaanse bevolking van de cultuur en gedachten bij hun afro-amerikaanse landgenoten. Er werd in die tijd (en tegenwoordig nog steeds, maar in veel mindere mate) alleen naar de buitenkant gekeken van deze mensen, mevrouw Curtis wil ook de ziel van de van oorsprong Afrikaanse landgenoten kennen. Het voorwoord doet dan ook heel modern aan in benadering van de Afrikaanse achtergronden.

In dit boek is naast de uitleg van het gebruik van muziekinstrumenten, uitspraak van de taal en vertalingen van de teksten, veel aandacht besteed aan de achtergronden van de liederen. Deze liederen komen uit het huidige Mozambique en Zuid-Afrika. Om de liederen op te kunnen schrijven heeft ze uit beide bevolkingsgroepen (NDau en Zulu) een medewerker gevraagd haar te helpen. Dit levert een nog steeds boeiende bundel op over gedachten en muziek van deze twee groepen.

De liederen zijn meerstemmig neergeschreven met begeleiding door handgeklap of plaatselijke muziekinstrumenten zoals de verschillende drums. Uit de voetnoten wordt duidelijk dat de schrijfster alle liederen ook zelf geleerd heeft waardoor ze de melodieën en ritmes ook gemakkelijker kon noteren. Een bijzonder waardevol boek over cultuur en gedachtenwereld van de Zuid-Afrikaanse mens in het begin van de twintigste eeuw.

Tuesday, November 23, 2010

Bezuinigen .... geen kunst.

Zaterdag liep ik van harte mee in de demonstratie te Arnhem. Tegen de bezuinigingen. Eerlijk gezegd ben ik geen principiële tegenstander van bezuinigen op kunst en cultuur. Alle sectoren moeten steentjes bijdragen, wanneer het economisch tegenzit. Het dient echter niet ondoordacht met de botte bijl te gebeuren, maar weloverwogen ....

Voorbeelden:

In HBO en universitair onderwijs leiden we jaarlijks veel mensen op, onder andere in de kunsten. Wanneer die mensen daar voorspelbaar geen baan in zullen vinden is dat behalve sneu economisch gezien niet slim. Overheid/opleidingen dienen het aantal studieplaatsen te beperken. Dat kan op twee manieren: overal studieplaatsen weg bezuinigen of per richting enkele uitstekende opleidingen overeind houden en de overblijvende instellingen eventueel zelfs uitbreiden!

Nederland kent de grootste museumdichtheid ter wereld, sommige musea hebben we zelfs dubbel! Tegelijkertijd hebben we een redelijk mobiele bevolking en onze infrastructuur (wegen, spoorwegen) is goed in vergelijking met andere landen. Je kunt de vrije markt zijn werk laten doen maar door weldoordachte herverkaveling blijven er minder maar kwalitatief nog betere musea over. De resterende Nederlandse musea kunnen voortaan met gemak topstukken uitlenen aan andere musea in de wereld omdat ze zo'n fabelachtige collectie bezitten. Dit maakt de museumbezoeker te Yokohama nieuwsgierig naar ons land ... De internationale toerist die vervolgens in Nederland komt ziet topcollecties op ieder gebied. Met het geld dat deze operatie oplevert kunnen bovendien leemtes worden opgevuld. Stel dat we geen brandweermuseum hebben in Nederland. Misschien moet dat er dan maar komen.

Ook dit zijn natuurlijk knoeperharde maatregelen, maar een overheid zou die volgens mij wel kunnen uitleggen. Bovendien kan men een flankerend beleid ontwikkelen voor de 'nieuwe armen' die ook behoefte hebben aan kunst & cultuur. Als ik bovenstaande voorbeelden uitwerk: musea een dag in de week gratis te bezoeken, hoorcolleges kunstgeschiedenis gratis bij te wonen wanneer je je te voren opgeeft.

b.logger

Saturday, November 20, 2010

Travelling Birds

Travelling Birds (DVD) / Regisseur: Jacques Perrin. Travelling Birds is een documentaire over vogels. Maar het is niet een gewone film geworden. De mens heeft er altijd naar verlangd te kunnen vliegen als een vogel in de lucht. En dat gevoel hebben de filmmakers proberen uit te drukken met deze film.

Je waant je een met de vogels, je vliegt als vogel mee met de andere vogels. Om dat te bewerkstelligen hebben de filmmakers de vogels al van jongs af aan mensen laten wennen. Aan vliegtuigjes, aan auto' s en aan andere apparatuur. Zodoende kon men gewoon meevliegen, tussen de vogels in.

Het levert een zeer bijzondere ervaring op die u niet gauw zult vergeten. Qua informatiewaarde kunt u misschien beter een 'normale' documentaire bekijken, maar deze beelden zult u nergens anders aantreffen. Er is meer dan 3 jaar gewerkt om dit effect tot stand te brengen. Een prachtige film, het is dan ook een absolute aanrader.

Wednesday, November 17, 2010

iTunes en The Beatles

Ik was nieuwsgierig natuurlijk. Dus vanmorgen, voor ik naar werk ging, snel nog even thuis de iTunes store geopend. En jawel, groot staarden de Beatles mij aan. Eindelijk. Niet dat ik zo'n grote Beatlesfan ben (ik was meer voor de Rolling Stones en The Who), maar het was toch nog steeds wel een lacune, een gemis.


Dat is mooi natuurlijk, maar diezelfde Paul McCartney heeft zich ook lang verzet tegen de digitalisering: "The Fab Four hebben zich lang verzet tegen digitale downloads." Hoe het ook zij, en wat de oorzaken voor het oponthoud ook waren, nu is het dan zo ver. En kunnen de nummers van de Beatles gedownload worden. Fans blij, en overgebleven Beatles blij. Want er zal wel een goede deal gesloten zijn.

Nieuwsgierig als ik was, de prijs even gecheckt. Dat is dan € 12.99.- voor een heel album, € 19.99.- voor een dubbelalbum en € 1.29 voor een nummer. Nou ja, als je fan bent is dat niet te veel. Ook Steve Jobs (van Apple) is blij, het lijkt wel of iedereen blij is. Zijn muziekaanbod is nu eindelijk volledig, hij kan rustig gaan slapen. Eindelijk heeft hij ook die 'vervelende' Beatles te pakken.
Of ik Paul McCartney en Ringo Starr nog rijker ga maken? Vermoedelijk wel. Want ook mijn iPod moet een goede dwarsdoorsnede bieden. Voor zover ik dat kan overzien. Maar misschien wacht ik ook nog wel even. Maybe, "When I'm sixty-four"?

Tuesday, November 16, 2010

Voor u geknipt ...

Je staat buiten te genieten van de natuur en je hoort duidelijk een mobiele telefoon gaan maar ... er niemand je de buurt. En nog gekker ... het geluid komt van boven! Je bent het slachtoffer van een akoestische hallucinatie of er hangt een engel boven je met een mobieltje. Kijk vooral omhoog. Wanneer het geluid uit een boom komt kun je gerust zijn. In de meeste gevallen heb je te maken met een merel. Merels maar ook sommige andere vogelsoorten imiteren geluiden die ze vaak in hun omgeving horen. Het auto alarm is ook een beruchte imitatie.

Een doorbraak op dit gebied vond ik de Merel die in mijn achtertuin het geluid van een krekel nadeed. Wanneer mijn mobiel afgaat hoor je nl het geluid van een krekel. Ik sluit niet uit dat mijn merel niet de krekels in mijn tuin imiteerde maar mijn telefoon. Dit is wat je noemt nieuwe natuur ...

Dergelijk gedrag wordt ook wel copycat genoemd. Een copycat is iemand die woorden of gedrag van anderen overneemt. De term wordt meestal in negatieve zin gebruikt, het gaat dan om klakkeloos overnemen. Het is hoe dan ook natuurlijk gedrag. De gewoonte om via knippen en plakken informatie aan elkaar te knopen voor werkstukken, nota's en wat we nog meer afscheiden als mensheid is inmiddels wijd verbreid. Het is volgens mij ook een efficiënte manier al kleven er ook nadelen aan en dat zorgt voor de negatieve klank ...

Zo moeten de bronnen waaruit men kopieert betrouwbaar zijn. Afhankelijk van doel en doelgroep moeten bronnen en personen die men citeert worden vermeld. Onjuiste informatie kan een zeer taai leven gaan leiden. Ook in het pre internettijdperk diende men zijn bronnen te controleren. Ook een boek of een krant leveren niet altijd betrouwbare informatie. En ook toen bestonden hardnekkige onjuistheden die zich op wonderbaarlijke wijze maar bleven vermenigvuldigen.

Men moet ook enigszins begrijpen wat men kopieert. Het heeft weinig zin om nu juist een ronkende definitie van de relativiteitstheorie op te nemen in je uitleg over die theorie wanneer je die zelf niet kunt volgen. Ander punt is dat het beslist denkwerk, selectie en redactie vereist om die verzameling informatie op een logische en leesbare manier aan de lezer aan te bieden. Hier is wel (als enige) sprake van een duidelijk verschuiving sinds knippen en plakken gemeengoed is geworden. Vroeger moest men vooral goed kunnen schrijven, dat is nu van iets minder belang. Fijn voor iedereen die moeite met schrijven heeft.

een zacht tsjirpende groet van B.Logger

Monday, November 15, 2010

Wiegenlieder: die schönsten Schlaf- und Wiegenlieder

Wiegeliedjes behoren ook in Nederland nog steeds tot de levende volksliederen, één van de weinige uitingen die nog springlevend zijn. Andere vormen zijn natuurlijk de oude kerstliederen (hoewel deze ook steeds meer wordt verdrongen door kerstliederen uit het Engelstalig gebied) en Sinterklaasliederen.

In de bladmuziekcollectie van de bibliotheek is nu een prachtig uitgegeven bundel met Duitstalige wiegenliederen opgenomen met ook voor Nederlanders bekende en onbekende, oude en nieuwe wiegenliederen. De bundel is verluchtigd met grote illustraties die de sfeer van geborgenheid in de avond en nacht goed uitstralen. De bladmuziek is bedoeld voor een zangstem. Voor begeleiding op de piano of gitaar zijn ook akkoordaanduidingen boven de bladmuziek vermeld. Als er geen begeleidend instrument in de buurt is kan ook gebruik worden gemaakt van de bijgevoegde cd waarop met smaak de begeleiding wordt verzorgd op piano en viool.

Zelf zou ik de voorkeur geven aan het zingen zonder begeleiding, je kunt je dan beter concentreren op het in slaap vallende kind. Ondanks dat de teksten niet in het Nederlands zijn een aanrader voor ouders van baby’s en peuters. Er is ook een uitgave met uitgeschreven zang en pianopartij zonder prenten.

Sunday, November 14, 2010

Nieuwe armoede I: het belang van de bieb ...

Staatssecretaris Ank Bijleveld stelde begin dit jaar dat de komende tijd 1.5 miljoen mensen een armoedeval gaan doormaken. Oorzaken: baan kwijt, van WW naar bijstand, soms in combi met bestaande schulden, het ene gat met het andere vullen, verkeerde leningen en afbetalingsregelingen, foute hypotheek, scheiding, alimentatie problemen, ziekte, domme pech, schaamte, te laat de tering naar de nering zetten, de complexiteit en de bureaucratie van ons sociaal vangnet.

Mijn persoonlijke armoedevalletje vond meer dan 10 jaar geleden plaats: ik ging 1/3 in inkomen achteruit, van modaal naar ondermodaal. Hoewel ik daar nu ontspannen op terugkijk was 't toen bepaald geen lolletje. Wat mij het meest ter neer drukte was de onbekende toekomst en de mogelijke verkoop van mijn huis. Het liep goed af.... Een omslag qua stemming kwam nadat ik een paar maanden mijn uitgaven bijhield en vaste lasten omrekende naar maandelijkse bedragen. Er was een flink gat te vullen maar ik wist voortaan waar ik aan toe was.

Vervolgens werd het een sport uitgaven omlaag te brengen zonder dat de kwaliteit van mijn leven omlaag ging. Allereerst deed ik alle abonnementen de deur uit en jawel ..... ik werd na jaren opnieuw lid van een bieb: boeken lenen in plaats van kopen. Mijn krant kocht ik voortaan af en toe los (op zaterdag altijd) ik las vaker de krant in de bieb evenals bladen die me interesseerden. Daarmee liep ik vooruit op een nieuwe trend want het aantal inschrijvingen en uitleningen van openbare bibliotheken stijgt momenteel licht na jaren van neergang. Dat wordt onder andere toegeschreven aan de economische crisis. De voordelen liggen zoals uit mijn persoonlijke verhaal blijkt voor de hand: je schaft minder boeken aan, als je toch in de bieb bent kun je een krant of een blad lezen, het internet op, een cv of een sollicitatiebrief opstellen en versturen. Last but not least: je komt weer eens andere mensen tegen....

Spaarzaam groetje B.Logger

Thursday, November 11, 2010

Gelukkig

Gelukkig vormt Gemeente Arnhem (nog) een positieve uitzondering. Landelijk gezien is het echter kommer en kwel voor bibliotheken. Zo maar wat citaten:

De Zeeuwse Bibliotheek moet het vanaf 2014 met 1,2 miljoen euro minder stellen.” En “De Vereniging van Openbare Bibliotheken verwacht dat vele bibliotheken de komende jaren noodgedwongen hun deuren moeten sluiten.” Groningen: “Ook in Groningen moeten openbare bibliotheken sluiten vanwege bezuinigingen. Volgens Biblionet zullen binnen vijf jaar ongeveer dertig bibliotheekvestigingen verdwijnen. Het gevolg is dat Groningers verder moeten reizen om de bibliotheek te bezoeken.” En Amsterdam: “De Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) zal waarschijnlijk vijf tot zes van de 28 vestigingen moeten sluiten. Vorige week werd bekend dat de gemeente een miljoen euro wil bezuinigen op de bibliotheken, maar de stadsdelen schroeven de subsidie met nog eens 3,5 miljoen terug, op een totaal van dertig miljoen. Almere: “Directeur Chris Wiersman van Bibliotheek Almere sluit ontslagen niet uit en ook het sluiten van filialen is een serieuze optie. ,,We praten over een bedrag van tientallen miljoenen die moeten worden bezuinigd. De gevolgen zijn heel ingrijpend.” Rotterdam: “Zo zou in Rotterdam meer dan tweederde van het aantal vestigingen verdwijnen, van 21 nu naar zes.” En als laatste Den Haag: “In Den Haag komen zeker zes van de 19 vestigingen in het gedrang.”

Het kostte geen enkele moeite deze citaten bij elkaar te zoeken, wat iets zegt over de situatie. In zijn algemeenheid kan het volgende geconcludeerd worden: “Als de gemeentelijke bezuinigingen doorgaan, zal ongeveer een derde van de bibliotheken verdwijnen.” Gevolgen van de nieuwe overheidsplannen. Kans? Uitdaging?

Bibliotheken zitten in de hoek waar klappen gaan vallen.

Monday, November 8, 2010

Regen over de Serengeti

Regen over de Serengeti / auteur: Connie Luyt. Eindelijk weer eens een boek dat je in 1x uit wil lezen. Het boek is een zelfstandig te lezen vervolg van de debuutroman “Schaduw over Afrika".

Schaduw over Afrika speelt zich af aan het begin van de vorige eeuw in 1906 in Zuid-Afrika. Francine’s man is omgekomen in de Boerenoorlog. In een Engels kamp waar ze wordt vastgezet, maakt ze verschrikkelijke dingen mee. Tegelijk vindt ze er ook, opnieuw, liefde. Dan duikt kort na haar vrijkomst haar man weer op. Kenia, 1945. Francine’s dochter Maia woont met haar gezin op een boerderij in Kenia. De oorspronkelijke bewoners van Kenia strijden voor onafhankelijkheid en Maia voelt het onheil naderen. Terwijl haar man Tom de jungle in trekt om de vrijheidsstrijders tot staan te brengen, blijft zijn gezin onbeschermd achter. Zuid-Afrika/Kenia, 1970. Maia’s dochter Christine is geobsedeerd door één vraag: waarom heeft mijn vader me in de steek gelaten? Ze besluit terug te gaan naar Kenia. Het verhaal van drie vrouwen die de moed vinden om stand te houden in zware omstandigheden. Een prachtig tijdsbeeld, geschetst vanuit diepmenselijk perspectief.

Regen over de Serengeti : Hoofdpersoon is Gretchen Schmidt, een ex- Stasi fotograaf uit Oost-Berlijn. Door haar dochter vertrekt ze naar Afrika. De stijl is meeslepend en boeiend. De aangrijpende beschrijvingen van Gretchens leven in Oost-Berlijn zijn zowel boeiend als informatief. De levendige taferelen in Afrika en de verschillende familie­relaties van de hoofdpersonen houden je tot de laatste bladzijde in de ban. Het boek is een zelfstandig te lezen vervolg op ”Schaduw over Afrika.”

Wednesday, November 3, 2010

Ik steun de bibliotheek!

Landelijke petitie: Door gemeentelijke bezuinigingen op bibliotheken dreigen vele bibliotheekvestigingen in Nederland te verdwijnen. Of uw bibliotheek gevaar loopt, is afhankelijk van gemeentelijk beleid. Laat zien dat u het hiermee niet eens bent en teken deze petitie. Maar beter nog: word lid van de bibliotheek!

"PETITIE

Wij

Inwoners van Nederland die zich willen ontwikkelen

constateren

Wij constateren dat de samenleving (vooral de jeugd) de dupe wordt als bibliotheekvestigingen sluiten. De ontwikkeling van Nederland komt daarmee in gevaar. Net als goed onderwijs is een goede bibliotheek in de buurt voor iedereen van belang!
Op dit moment heeft de bibliotheek 4 miljoen leden. De helft daarvan is onder de 18 jaar. Daarnaast maken nog circa 2 miljoen Nederlanders zonder een bibliotheekpas gebruik van de bibliotheek in hun stad of dorp.

en verzoeken

Wij verzoeken dringend aan de Nederlandse gemeenten om de bibliotheek als basisvoorziening in de buurt in stand te houden.
Steun de bibliotheek en teken deze petitie. Wilt u meer doen? Word dan lid van de bibliotheek! Door lid te worden maakt u uw steun nog explicieter. Bent u al lid? Haal ook uw partner over om lid te worden. En vraag het lidmaatschap aan voor elk van uw kinderen (vanaf 0 jaar)! Kinderen zijn gratis lid.
"

U kunt de petitie hier ondertekenen.

Tuesday, November 2, 2010

Al arm

Nog voor haar aantreden verklaarde het kabinet dat men niet op bibliotheken bezuinigt. Geruststellend op het eerste gezicht: bibliotheken zijn al arm. Wat valt daar nog te halen? Bij nadere beschouwing is dit een sigaar uit andermans doos: bibliotheken ontvangen geen subsidie van de regering maar vooral van gemeenten. De komende jaren gaat er veel minder geld naar de gemeenten dus ...

In verband met de voorgenomen bezuinigingen maakte de Vereniging van Openbare Bibliotheken alvast een rondgang onder haar leden.
De uitkomsten waren somber, inschattingen bij elkaar opgeteld betekent dat 1/3de van de bibliotheken (vestigingen) verdwijnt.

Dergelijke keuzes worden ingegeven door de kleine financiële marges. Bibliotheken hebben meestal in volgorde van omvang drie kostenposten: gebouwen, medewerkers en spullen (boeken, tijdschriften, dvd’s etc). Inkomsten komen voor het grootste deel uit subsidie en voor een kleiner deel uit betalende leden.

Het duivelse dilemma der bibliotheken: wanneer je minder uitleenbare materialen aanschaft prijs je jezelf uit de markt, dit levert bovendien weinig op. Bezuinigen op medewerkers leidt tot ontslag als dat mogelijk is via natuurlijk verloop natuurlijk. Maar met minder medewerkers moeten vaak ook openingstijden ingekrompen worden. De grootst denkbare bezuiniging is op gebouwen: het opheffen van vestigingen dus. Dit leidt tevens tot minder medewerkers en minder aanschaf van uitleenbare materialen. Dan is er tenslotte de optie om de tarieven voor de klanten fors te verhogen. Kiest u maar .... allemaal keuzes tussen kwaden...

Daarbij komt dat bibliotheken er voor u zijn, voor de klant. Ze bestaan niet voor zichzelf en hebben geen winstoogmerk. U zit niet te wachten op het sluiten van vestigingen, kortere openingstijden, minder nieuwe boeken en of hogere tarieven. Vanuit diezelfde bezuinigende overheid hebben bibliotheken bovendien een maatschappelijke rol te vervullen. Kortom: dit vergt veel stuurmanskunst, wijsheid en inzet van de bibliotheken in Nederland. Alarm!

Met zuinige groet: B.Logger.