Wednesday, March 23, 2011

Net als in de film ...

'The China Syndrome', een matig Hollywood product, eind linkse jaren '70. Zag 'm samen met toenmalig vriendinnetje Marijke in een bios in Rotterdam. Behalve dat vriendinnetje maakte ook hoofdrolspeelster Jane Fonda indruk op mij, ze leken op elkaar.

Romantiek was ver te zoeken in de bioscoopzaal, het bleek niets meer of minder dan een nucleaire rampenfilm over een kerncentrale, waar een meltdown dreigt. De reactorkern raakt zo oververhit dat ze de grond in zakt. Of weet men het nog te voorkomen? Frappant dat het uitkomen van de film slechts een paar weken vooraf ging aan de (bijna) ramp van de kerncentrale te Harrisburg. Het werd daarmee een ongemakkelijke kaskraker voor de Amerikaanse overheid.

De titel suggereert dat een centrale zo verhit kan raken, dat ze door de aardkorst heen zakt om er aan de andere kant van de wereld (China) weer uit te komen. Volgens deskundigen is dat absoluut onmogelijk en afgezien daarvan: China ligt geografisch niet tegenover de Verenigde Staten. De film schoot mij uiteraard te binnen vanwege de situatie in Japan .... ze lijken op elkaar.
Japan voert een wanhopige strijd: vijftig (inmiddels meer) helden voorkomen hopelijk verdere nucleaire rampen. Surrealistisch zoals ik hen daar zag staan, in het gelid aangetreden op mijn kleinbeeld tv. In gelijke overalls gestoken leek het een legeronderdeel uit de tweede wereldoorlog toegesproken in de stijl van kamikaze vliegers.

De vijftig lijken welbewust opgeofferd te worden. Een aantal van hen schreef afscheidsbrieven aan hun familie. De hoeveelheid straling waaraan ze bloot gesteld mogen worden is al verschillende malen naar boven bijgesteld, want het werk moet door. Ze werden onder andere geselecteerd op leeftijd, allemaal wat oudere werknemers. De kans dat ze in de bloei van hun leven aan stralingsrelateerde ziekten overlijden is daardoor veel kleiner.

Japan is het land bij uitstek waarin (zelf)discipline, gemeenschapszin en collectiviteit al eeuwenlang als deugden beoefend worden. Wat cynische opoffering lijkt zou daarom wel eens bewuste zelfopoffering kunnen zijn of daarmee samen vallen. Deze mensen weten exact, waar ze mee bezig zijn. Vanwege hun professionaliteit, maar ook omdat Japan het enige land is waar atoombommen vielen: Hiroshima en Nagasaki met tienduizenden directe slachtoffers en in de daarop volgende decennia vele vele stralingslachtoffers.

B.Logger

No comments: