Saturday, August 11, 2012

De wonderlijke avonturen van R. Meredith Belbin


Belbin klinkt als een hobbitnaam uit 'Lord of the Rings'. Hij is wetenschappelijk onderzoeker, grondlegger van de  Belbintest: daarmee brengt men teamrollen in kaart die mensen vervullen ten opzichte van elkaar. In zijn boek: 'managementteams' 'over succes- en faalfactoren voor teams' beschrijft hij resultaten, onderzoeksvragen en de vooral ook de opzet. Door zijn levendige schrijfstijl snap je hoe zijn onderzoeksteam de ene na de teamrol 'uitvond', tot aan het punt waarop men een redelijk complete rolverdeling in zicht kreeg.

De deelnemers werden vooraf uitgebreid getest, van IQ tot persoonlijkheid en deden vervolgens mee aan simulatiespelen. Zeg maar 'bedrijfje spelen' met een sterk competitieve inslag. De onderzoekers probeerden telkens te voorspellen welk team de beste resultaten zou scoren.

Een eerste uitkomst is slecht nieuws voor de slimmeriken onder ons:  wanneer men de intelligentste mensen bij elkaar zette in een zogenaamd alfateam waren de resultaten ronduit slecht. De succesvolste teams bleken een flinke hoeveelheid efficiënte, praktische nuchtere harde werkers te bevatten. In de volgende reeks simulatiespelen zette men deze zgn 'bedrijfsmannen' samen in één team. Ook dat pakte verrassend slecht uit: analyse wees uit dat men vermoedelijk een creatieveling miste.

Zodoende kwam de zgn 'plant' in beeld. De benaming 'plant' ontstond omdat men die creatievellingen 'implanteerde' in teams, telkens één per team. Dergelijke teams scoorden aantoonbaar beter in het spel. De plant bleek een variant te hebben, degene die steeds overal rondkijkt om ideeen op te doen: 'de brononderzoeker'. Met deze drie rollen in beeld bleek de boel slim bij elkaar houden een volgende succesfactor, zo kwam 'de voorzitter' naar voren: meer visie dan bedrijfsmannen, gaf planten genoeg water en brononderzoekers voldoende ruimte, maar net als bedrijfsmannen: trouw aan opzet en bedoelingen van de firma. Na deze vier rollen ontdekte men dat voor 'relaxte' voorzitters/teams een aanjaag factor van belang is om te winnen, die persoon noemde men de 'vormer'.

Aldus ontdekte men zeven verschillende rollen die allemaal voor- en nadelen hebben en elkaar in een winnend evenwicht dienen te houden.

Belbin zelf lijkt mij een 'superplant', in zijn boeken maakt hij soms wonderlijke uitstapjes zoals naar de ideale vorm van vergadertafels.

B.Logger.