Gedichtendag

Erich Fried

 Het is het gedichtendag http://www.gedichtendag.com/

Een collega stuurde het volgende gedicht (de dichter Erich Fried was tevens bibliothecaris)

 Wat het is

Het is onzin
zegt het verstand
Het is wat het is
zegt de liefde

Het is ongeluk
zegt de berekening
Het is alleen maar pijn
zegt de angst
Het is uitzichtloos
zegt het inzicht
Het is wat het is
zegt de liefde

Het is belachelijk
zegt de trots
Het is lichtzinnigheid
zegt de voorzichtigheid
Het is onmogelijk
zegt de ervaring
Het is wat het is
zegt de liefde

Erich Fried (1921-1988).

(vertaling Geert van Istendael)

Discipline.

Wat bezield iemand om een kerstverhaal te schrijven? 

In mijn geval was een reden dat kerstverhalen een veilig strak voorgeschreven stramien bieden waar geen ontkomen aan is. Ik begon dan ook klein en overzichtelijk met een jonge vrouw in een besloten gemeenschap maar greep vervolgens alles aan om aan dat stramien te ontsnappen. Het werd een soort Urk op een bewoonde astroïde in een verre toekomst. 

Het ontbreekt mij dus niet aan fantasie maar wel aan discipline. In m'n dagelijks werk ben ik gedisciplineerder. In tientallen jaren opgelegd vervolgens aangeleerd, het zit inmiddels diep.

'Handen uit je zakken, de baas zijn centen zijn niet van blik!' Ik wist niet wat ik hoorde.

Op een vakantie baantje, een centrale keuken eind jaren 70 maakte ik kennis met het geheimzinnige verbod om met handen in de zakken te lopen. Het hoofd der keuken zag alles en regeerde met ijzeren vuist of beter gezegd pollepel. Wat ik toen nog niet wist is dat hoofdkoks mannen van gezag zijn, gevreesd door hun medewerkers. 

Het was dan ook minder verstandig dat ik antwoordde: 'dat is maar goed ook, want anders kregen we in blikken centen uitbetaald'. 

Vaste medewerkers waarschuwden mij discreet om niet te gevat uit de hoek te komen, daar kon ik nog last mee krijgen. Het viel mij dan ook op dat ik diezelfde dag tweemaal achtereen de keukenvloer moest dweilen. In de pauzes ontdekte ik dat het eigenlijk best een aardige man was wiens zoon bij mij op school zat, maar niet gewend aan tegenspraak.

B.Logger  

Nederland en haar vorstenhuis

'Nederland is geen monarchie maar een republiek met een erfelijke vorst die in nauw contact met het volk staat'. Deze uitspraak is afkomstig van prins Claus en zo is het ook.

Nederland begon haar bestaan als een 'republiek van zeven verenigde Nederlanden' met stadhouders (in stede van, dus plaatsvervanger van, in plaats van de koning van Spanje) We waren een van de eerste republieken en beleefden onze gouden eeuw.

Onze eerste echte vorst was de broer van Napoleon; koning Lodewijk Napoleon. Beroemd vanwege zijn uitspraak 'iek ben konijn van Olland'. Geen ijskonijn overigens, hij toonde zich oprecht betrokken bij de Nederlandse bevolking. Onder meer om die reden werd hij afgezet door zijn grote kleine veel beroemdere broer: Napoleon Bonaparte. Na de val van Napoleon werd Nederland (opnieuw) een koninkrijk.

Naar mijn idee leidt ons 'republikeinse monarchisme' er toe dat iedere Nederlander die toegesproken wordt zich afvraagt waarom hij/zij zelf niet op dat podium staat. Voor de koningin maken we echter een uitzondering. Die mag dat! 

B.Logger

De ramp

60 jaar geleden werd Nederland getroffen door haar laatste nationale ramp: de watersnood van 1953. Al eerder vertelde ik dat ook mijn geboortedorp getroffen werd en hoe mijn vader de dijk letterlijk zag bewegen onder de druk van het water. Dankzij het Deltaplan is de kans op een dergelijke overstroming kleiner geworden maar niet 100% uitgesloten.

Minister Schulz wijst er daarom terecht op dat nog altijd een evacuatieplan ontbreekt. Met name de Randstad is een dicht bevolkte badkuip die in snel tempo volloopt. Afgezien van de economische schade kan dit tot honderdduizenden slachtoffers leiden. Het idee is nu per regio voor te schrijven welke uitvalswegen burgers moeten nemen om files te voorkomen zoals bij de Catharina ramp. Dit lijkt mij niet afdoende. Niet iedereen heeft een auto en in dergelijke omstandigheden mogen we niet op de NS rekenen.

Veel beter lijkt mij op grote schaal 'drijflichamen' (een soort pontons) te vervaardigen die op verschillende plekken in de Randstad neergelegd dan wel afgemeerd worden. Die pontons kunnen tegelijkertijd andere functies hebben. Zo kunnen bijvoorbeeld geluidswallen langs grote wegen vervangen worden door zulke 'drijflichamen'.  Maar denk ook eens aan pleinen die tevens het dak vormen van ondergrondse parkeergarages.

Drenkelingen die naar dergelijke plekken vluchten moeten nog altijd geëvacueerd worden naar de hoger gelegen delen van het land maar er wordt wel minimaal 24 uur aan tijd gewonnen. Dit lijkt mij tevens een puik stukje werkgelegenheid. 

B.Logger

And so it goes: Kurt Vonnegut: a life

And so it goes: Kurt Vonnegut, a life / auteur: Charles J. Shields. Een biografie over het leven van Kurt Vonnegut (1922-2007), Amerikaans schrijver van Slaughterhouse-Five (1969). Nog altijd staat dit boek hoog op ranglijsten van Engelstalige letterkunde.

Het is een novelle over de ervaringen van een jongeman in Dresden tijdens de laatste maanden van de tweede wereldoorlog. Kurt Vonnegut maakte er een Sciencefiction verhaal van. Hij portretteert in deze novelle de  mens en zijn grillige lot.

And so it goes, zo gaat het nu eenmaal is een term die Vonnegut vaak bezigde. Inderdaad lijkt het boek Slaughterhouse-Five vanuit dit motto geschreven en dat geeft het een vervreemdend aangrijpend karakter.

Op wikipedia is te lezen dat Vonnegut dit boek eens zo zou hebben omschreven: Slaughterhouse-Five, or The Children's Crusade: A duty dance with death, by Kurt Vonnegut, a fourth-generation German-American now living in easy circumstances on Cape Cod [and smoking too much], who, as an American Infantry Scout Hors de Combat, as a prisoner of war, witnessed the fire bombing of Dresden, Germany, ‘The Florence of the Elbe,' a long time ago, and survived to tell the tale. This is a novel somewhat in the telegraphic schizophrenic manner of tales of the planet Tralfamadore, where the flying saucers come from. Peace.

Charles J. Shields bood Vonnegut aan de eerste biografie over zijn leven te schrijven. Vonnegut was zeer sceptisch maar ging uiteindelijk akkoord. De ervaringsfeiten van zijn leven zijn extreem en intens. Vonnegut maakte veel mee. Dat kan een verklaring zijn voor zijn sarcastische toon en neiging tot berusting. So it goes.
De biografie is goed geschreven.

Zelf woorden bouwen II

een vorige aflevering losten we de financiële problemen van gemeenten op door woorden te bouwen, vandaag gaan we banen scheppen. 

We beginnen eenvoudig: uitgangspunt is de medewerker. Die vindt men in iedere organisatie. Daar voegen we een activeringsmedewerker aan toe.

Een pro-activeringsmedewerker zorgt er vervolgens voor dat medewerkers proactief worden of blijven. 

Uiteraard hebben we daarnaast een pre-activeringsmedewerker nodig, pre-actief dus enorm vooruit denkend. Hij/zij zorgt dat medewerkers tevens vooruit gaan denken.

Om de balans te bewaren hebben we een post-activeringsmedewerker nodig. Hij/zij kijkt altijd terug. Samen met eerder genoemde pre-activeringsmedewerker trekt hij/zij lessen voor de toekomst.   

B.Logger

3D printers

De eerste 3D printshop in Nederland opent deze maand haar deuren te Haarlem.

Ach ja Haarlem, mooi stadje, op 20 september 1839 kwam daar Nederlands eerste trein aan vanuit Amsterdam. Er bestond veel scepsis over deze moderniteit maar rond 1900 was de trein het belangrijkste vervoermiddel.

Met 3D printers kan men 3 dimensionale voorwerpen uitprinten. Het staat nog in de kinderschoenen: het productieproces verloopt traag maar gestaag omdat het voorwerp laag voor laag opgebouwd wordt door de printer. Het werkt met grote precisie, daarom wordt het al gebruikt voor schaalmodellen (architectuur) en bijvoorbeeld sieraden. Ik ben benieuwd wat 3D printen voor ons gaat betekenen.

Volgt na de digitale revolutie opnieuw een industriële revolutie? Staat er over een paar jaar een 3D printer bij de Blokker en de Marskramer waarmee u dat gesneuvelde theekopje kunt laten bijmaken dat niet meer op voorraad is? Of wat daar zelfs nooit verkocht werd? Gaat de maakindustrie wereldwijd op de schop en daarmee de vervoersbewegingen in de wereld?

Het lijkt me voorstelbaar dat alleen nog ruwe grondstoffen over de wereld vervoerd worden. Eindproducten worden dan lokaal gemaakt met behulp van superprinters, kleine en grote. Afname van vervoersbewegingen is heel goed voor het milieu. Anderzijds: arbeiders in lage lonen landen kunnen het schudden omdat alle maakindustrie 'back to local' is. Ook de containerhavens in Rotterdam krimpen. Een moderne 'vissersvloot' zeeft ondertussen plasticdeeltjes uit de oceanen, ideaal als ruwe grondstof. 'Mensch durf te dromen!'

B.Logger

De aap uit de mouw ...

Afgelopen kerstbijeenkomst kregen we te Burgers Zoo naast een gezellige maaltijd ook een lezing over het groepsgedrag van mensapen. Daarbij werd uiteraard een parallel getrokken met mensengedrag. Dat laatste maakte het verhaal leerzaam en bij momenten hilarisch. Vooral wanneer de alfamannetjes ofwel de leiders in beeld kwamen; uit de kluiten gewassen exemplaren die (nogal onsympathiek) eenmaal daags een medeaap op het gezicht timmeren of minstens luid krijsend ronddraven met het doel de groep er onder te houden.

Voor mij aanleiding een boek van Frans de Waal, de wereldberoemde apoloog ter hand te nemen. Het heet 'de aap uit de mouw' en is een verzameling goed leesbare columns waarbij hij telkens ook mensengedrag betrekt. Je zou deze bezigheid 'zoologische antropologie' kunnen noemen. Boeiende stukjes waarin hij bijvoorbeeld laat zien dat sommige diersoorten een zelfbesef hebben, elkaar herkennen en aangeleerde techniekjes aan elkaar kunnen doorgeven.

Er schuilt één zwak element in deze opzet: aangezien wij mensen zijn (ook de Waal) kunnen we uitsluitend beredeneren hoe wij als mensen dingen beleven en doen wanneer we een chimpansee zouden zijn.

Het is nog even wachten op de hoogbegaafde chimp die het boek 'de mens uit de mouw' schrijft en dat noemt hij dan: antropologische zoölogie.

B.Logger

Zelf woorden bouwen

Taal is Lego. Door bestaande woorden aan elkaar te verbinden ontstaan nieuwe begripscombinaties. Onlangs kwam ik via het bestaande 'angstcultuur' op 'moedigheidscultuur' een niet bestaand woord. Helaas bekt het niet goed, anders was hier sprake geweest van een 'woordgeboorte'. Heel anders dan nieuwkomer 'casinopensioen' en winnaar van 2012  'de plofkip', werkelijk fantastische woorden.

Ik spreek van 'geboorte' omdat het ontstaan van nieuwe woorden een natuurlijk verlopend proces is. Er bestaat niet zoiets als een taallaboratorium waar woordnerds zich wijden aan het uitvinden van nieuwe woorden. Daar zijn goede redenen voor. Praktisch gezien staat of valt alles met verspreiding van het nieuwe woord, het moet natuurlijk overgenomen en vervolgens algemeen gebruikt worden. Hoe doe je dat vanuit je taallab? Een beetje rondtwitteren? Een andere reden is dat 't zou gaan lijken op de newspeak uit 1984 (George Orwell) waarin Big Brother het woordgebruik voorschreef om het denken van burgers te corrigeren.   

Wilt u het zelf eens proberen?

Richtlijnen: maak onderscheid tussen kleine lichte woorden en grote zware woorden. Combinatie van zware begrippen levert meestal topzware begrippen op: democratie + crisis = crisisdemocratie. Check via Google of het woord al bestaat. Maak er zinnen mee om een  leuke betekenis te vinden. De Weimarrepubliek was een echte crisisdemocratie. Vervolgens kun je eventueel meer woorden aanmaken, bijvoorbeeld: crisisdemocraat.

Combinatie van kleine met grote begrippen levert meestal praktische termen van kleiner soortelijk gewicht op. Handig in gebruik. Bediening + crisis = bedieningscrisis. Het warenhuis was in een bedieningscrisis gedompeld. Dit voelt heel anders dan het omgekeerde 'crisisbediening'. We kregen een crisisbediening in het overvolle restaurant.

Een praktische wenk voor gemeenten in geldnood: combineer het woord belasting eens met alledaagse woorden: stoelenbelasting, voortuinbelasting, balkonbelasting, vijverbelasting, parkietenbelasting, voetbalbelasting, conifeerbelasting, wegenbelasting, rugbelasting, vlindernetbelasting, opslagbelasting enzovoort. Er zitten een paar oude bekenden bij maar u zult moeten toegeven dat de resultaten verrassend zijn en geld in het laatje kunnen brengen. 

B.Logger

Weest bereid (Endgames III)

in het huis van mijn bejaarde moeder hangt een zwart-wit prent met als titel 'weest bereid'. Getekend vanuit vogelperspectief, zie je een typisch Hollands dorpje bij nacht met omliggende weilanden en een enkele fabriek. Er staat slechts één kerk in het midden van het dorp, aan de strakke sobere architectuur kun je vermoeden dat het geen Roomse kerk is.

In de lucht boven het dorp hangt een lichtverschijnsel met in het midden een kleine gestalte. Daaronder is het een drukte van belang met gevleugelde wezens: engelen ofwel 'de engelenscharen'.  Er lopen veel mensen op straat rond. Ze maken een wat verdwaasde indruk. Bij nadere beschouwing blijken graven geopend en leeg. Mensen, herrezen uit hun graven. Veel herrezenen worden door de engelen mee naar boven genomen, richting het grote licht.

We zijn getuige van 'de jongste dag' ofwel de wederkomst van Christus in degelijke protestants christelijke versie. De oerversie is te vinden in het laatste Bijbelboek Openbaring toegeschreven aan de apostel Johannes. Men twijfelde lang (vierde eeuw) of dit boek wel opgenomen moest worden in de bijbel. Het was te vaag, te verwarrend, er waren veel interpretaties mogelijk en klopte het wel met de verdere inhoud  van de bijbel?  Men besloot het toch op te nemen.

Gelukkig maar, bij mij thuis werd dagelijks uit de bijbel voorgelezen en anders had ik nooit kennis kunnen nemen van figuren zoals de vier dood en verderf zaaiende 'ruiters van de Apocalyps'', en niet te vergeten de hoer van Babylon gehuld in scharlaken rood, rijdend op een zevenkoppig beest (dan weet je het wel). Het beest (ook wel aangeduid als de antichrist) en op bazuinen blazende engelen. Als kind met een levendige verbeelding begreep ik er weinig van maar ik had het niet graag willen missen.

B.Logger

First Completely Bookless Public Library

Lees meer

Een succesvolle mislukking.

Als beoefenaar van 'eenvoudig leven' bak ik al jaren zelf mijn brood. Ik hou het simpel zonder broodmachine en vind het erg leuk om te doen, onthaastend, het ruikt altijd zo lekker in huis, het smaakt beter en het blijft zo lang goed.

Afgelopen zondag ging alles mis.

Één van de pennen van mijn mixer brak af terwijl ik deeg aan het maken was. Gewoon een droge 'tik' en finaal doormidden! Te verbaast om mij boos te maken realiseerde ik me dat 't apparaat inmiddels 12 jaar oud moet zijn.

Beroofd van mijn  routine voegde ik vervolgens iets te veel water toe aan het deeg in wording, geen nood, dan gooi je er gewoon wat meel bij. Ik ben een ervaren bakker, niet voor één gat te vangen. Vervolgens bleek het meel op! Zo wordt 'eenvoudig leven' nog behoorlijk ingewikkeld.

Ik zocht mijn keukenkastjes af en stuitte op de mueslipot. 'Ja, ik ga gewoon de grootste mueslibol ter wereld maken!'. Er bleek behoorlijk wat muesli nodig om het deeg weer deegachtig te maken. Het kneedproces viel deze keer niet mee en het rees vervolgens als een gek. Na een tijdje kon ik een merkwaardige aardappelvorm in de oven plaatsen.

Toen ik de oven weer opende kwam er geurig prachtig hartvormig brood uit. Het smaakte bovendien overheerlijk! Ik begreep ineens weer waarom ik zo van fouten en mislukkingen hou.   

B.Logger

Foyles

Storytelling in 12 stappen ... op reis met de held

Storytelling in 12 stappen.....op reis met de held / auteur: Mieke Bouma. Het afgelopen familieweekend mocht ik een 'bedtijdverhaal' vertellen voor alle leeftijden, van 3 tot 90 jaar. Ik koos voor een sprookjevorm: te beginnen met 'er was eens' en eindigend met 'ze leefden nog lang en gelukkig'. Het leek mij de enige oplossing want spannend, maar niet te, voor de kleintjes. En vele knipogen naar de volwassenen.

Het vertellen van verhalen is zo oud als de mensheid. De zeef van het menselijk geheugen zorgde ervoor dat de meest aansprekende bewaard bleven. Joseph Campbell (1904 1987) hoogleraar mythologie bracht de structuur die deze verhalen gemeen hebben in kaart.

Met 'Storytelling in 12 stappen' volgt Bouma deze autoriteit op de voet. En terecht, het resultaat is een bruikbaar en leuk boek voor iedereen die zich met verhalen bezig houdt of daar belang in stelt.

Mogelijk maakt het boek of deze bespreking je nieuwsgierig naar de denkwijze daarachter. Lees dan 'de held met de duizend gezichten' van Campbell zelf.

Airport Library

Verbonden met mij

Verbonden met mij / auteur: Ciara Geraghty. Een heerlijke roman die boeit van de eerste tot de laatste bladzijde, omdat er steeds nieuwe ontwikkelingen zijn in de zoektocht naar de vader van de hoofdpersoon. Ondanks het zware onderwerp is er voldoende humor en zelfspot.

Vlak voordat ze werd geboren, ging haar vader weg om een pakje sigaretten te kopen, maar kwam nooit meer terug. Dus groeiden Dara Flood en haar een jaar oudere zus Angel in Ierland op met alleen hun moeder.

Als Angel 28 is, wordt duidelijk dat ze door haar nierziekte niet lang meer te leven heeft. Alleen een niertransplantatie kan uitkomst bieden, maar er wordt in de familie en daarbuiten geen nier gevonden die een match is met de hare. Dan besluit Dara op zoek te gaan naar de vader die nooit meer iets van zich liet horen, om zo haar zus te redden. Ze schakelt privédetective Stanley Flinter in en al gauw brengt hun zoektocht hen samen naar Parijs, waar ze veel nieuws over Eugene Flood vinden.

Hoog water

Voorspelling 2013

de relmuis

Mijn voorspellingen voor het jaar 2012 (voorspelling-2012)  kwamen allemaal uit. Omdat dit telkens het geval is kondigde ik al aan  om de lat voor 2013 hoger te leggen. Een nieuwe uitdaging: uw persoonlijke horoscoop voor het komende jaar.

Nieuwe tijden, nieuwe vormen ..... de traditionele dierenriem tekens zijn uitaard achterhaald na het verlopen van de Maya kalender per 21 december.

Gooi met een dobbelsteen om uw sterrenbeeld te bepalen. Wanneer de uitslag u niet bevalt gooit u gewoon nog een keer.

1.    De paradijsvogel

Uiteraard bent u geweldig maar in tijden van crisis is pronkzucht minder verstandig. De wereld is niet alleen maar schoonheid en esthetiek en anderen kunnen daar last van hebben. Probeer ook eens naar de binnenkant van de dingen te kijken. 

2.    De relmuis

Het wordt me het jaartje wel. Die drukte zit vooral in uw hoofd beste muis. Probeer regelmatig achterover te leunen en de dingen te laten voor wat ze zijn. Kijk wat er gebeurt wanneer u niets doet, niets zegt. De kans is groot dat dan andere diersoorten in beweging komen en u verrassen met hun aanpak.

3.    Het kwalletje

Met uw onovertroffen gevoeligheid staat u een zwaar jaar te wachten. Denk om uw reputatie, gebruik uw gevoeligheid eens om eigenschappen van anderen af te kijken en over te nemen waar ze succesvol lijken. De kwal kan dat beter dan wie dan ook. Probeer vooral niet tegen de stroom in te gaan, dat heeft weinig zin in uw geval. Bewaar uw gif voor hen die het verdienen.

4.    Het gewoontedier

Omdat veel aan u voorbij gaat worden sommige gewoonten ineens ruw beeindigd. Daar krijgt u het geheid moeilijk mee. Wees niet bang, tob er niet over maar neem nieuwe gewoonten aan. Dat hoeft niet in één keer te lukken. Houdt ogen open voor onverwachte kansen.

5.    Het kloothommeltje

Voor een echte kloothommel is ieder jaar hetzelfde. Een uitdaging zou kunnen zijn dat u zich toch een keer echt laat raken. De sterren staan gunstig omdat dit voor veel mensen een moeilijk jaar wordt. Er is ook een noodzaak: u bent een bedreigde diersoort aan het worden.

6.    De kakkerlak

Het enige nieuwetijds teken met een uitwendig skelet, een pantser en ... u heeft de toekomst, een echte survivor! Wat bijna niemand weet is dat u tevens over een gevoelige binnenwereld beschikt. Daar mag u best wat meer van tonen.

0.    De luiaard

U nam niet eens de moeite om een dobbelsteen te pakken. Logisch, een echte luiaard neemt het lot niet in eigen hand maar wacht vooral af. Soms is dat verstandig, vaak ook niet. Bestudeer de andere tekens, met name relmuizen om te ontdekken wanneer u echt in actie moet komen.

Buitenland