Nest

Nest / auteur: Sanneke van Hassel. Wie op zoek is naar een boek over tienermoeders, meisjes die door een ongelukje of zelfs heel bewust al op jonge leeftijd moeder worden, kan tegenwoordig kiezen uit een keur aan titels. Ook ´Nest´ gaat over zo´n meisje: Julia van zestien is tijdens een feestje vijf maanden geleden ontmaagd en zwanger geraakt. Wat deze roman anders maakt, is dat niet Julia aan het woord is, maar de mensen om haar heen. Mensen uit een gegoed milieu, een stijlvolle villawijk, die alles doen om de schijn van normaalheid en klasse op te houden.

Een stuk of tien verschillende personages komen afwisselend aan het woord. Julia’s moeder: een vermoeide vrouw die haar hardwerkende man nooit ziet en krampachtig probeert haar twee dochters te verleiden tot kopjes thee en meisjesgesprekken. Vader, die leeft voor zijn werk en pijnlijk weinig weet van hoe hij met zijn dochters om moet gaan. Die spreekt in termen van problemen oplossen, de zaken aanpakken en denken aan de toekomst, maar daarbij vergeet dat het hier om zijn dochter gaat, om een kind van vlees en bloed. Dan Malou, het jongere zusje van Julia. Jong, verliefd, afwezig en een echte puber. Tenslotte zijn er de mensen die niet bij de familie horen: de bevriende arts die ervoor zorgt dat Julia school kan verzuimen, de nieuwsgierige buurvrouw die vanuit haar perfect aangelegde tuin naar binnen probeert te gluren, en Stefan, een jonge trompettist die het wereldje van deze rijkelui vol verwondering aanschouwt.

Opvallend is dat Julia zelf niet aan het woord komt, er wordt slechts over haar gesproken. Wat ze denkt, voelt en wil wordt alleen duidelijk door de ogen van de mensen om haar heen. Door te kiezen voor een meerstemmige compositie, waarin Julia geen stem heeft, wordt voor de lezer pijnlijk en beklemmend duidelijk hoe weinig het eigenlijk echt om het meisje draait. Veel meer gaat dit boek over hoe anderen op de zwangerschap reageren, hoe ze hun status in de villawijk behouden en de buitenwereld kunnen buitensluiten. Koortsachtig wordt naar oplossingen gezocht, om maar zo snel mogelijk van dit toch vooral heel onhandige probleem af te zijn.

‘Nest’  is de eerste roman van schrijfster Sanneke van Hassel. Eerder schreef ze twee verhalenbundels, waarop veel positieve reacties kwamen. Ook dit boek is een geslaagd werk, dat in feite ook bestaat uit losse verhalen: de verhalen van iedereen om Julia heen. Het vertelperspectief is wat dit boek sterk maakt, ook wanneer de schrijfster besluit Julia in het slothoofdstuk uiteindelijk toch aan het woord te laten. Pas dan worden de gevolgen duidelijk van deze zwangerschap, maar vooral van de manier waarop de omgeving met dit jonge, verwarde en kwetsbare meisje heeft omgesprongen. (S.K.)