Panta rhei

Heraclites

Bibliotheek Arnhem krijgt een website in de landelijke bieb opmaak met daarbij locale Arnhemse accenten uiteraard. Ooit was onze huidige website 'state of the art', ronduit vernieuwend, andere bibliotheken bekeken ons met gezonde afgunst. Ontwikkelingen gingen echter vliegensvlug en onze site verouderde waar we zelf bij stonden.

We gaan binnenkort over naar een landelijke opmaak die door vrijwel alle bibliotheken gebruikt wordt: een kostenbesparend totaalpakket waaruit alle bibliotheken zelf toepassingen kunnen uitkiezen. Consequentie is dat deze blog opgeheven wordt.

Als bibliotheekblog mochten we ons verheugen in toenemende aantallen lezers; we eindigden afgelopen maand skyhigh, een absoluut record dat overigens met onze inzending nummer 1000 had te maken: 1750 keer gelezen. Voor een BNer is dat niets maar voor een bibliotheekblog lang niet gek.

Onze diepe dank en drie virtuele kussen voor al uw aandacht en moge het u allen goed gaan.

We hopen u te ontmoeten bij de opening van 'Rozet' en/of in nieuwe digitale vormen.

Biebblogger en B.Logger

( verklaring Panta rhei )

De held in je eigen verhaal/Mieke Bouma

In 2010 verscheen  Storytelling in 12 stappen' een erg leuk boekje. 

De held in je eigen verhaal' is hier in zekere zin een variant op. Bouma maakt opnieuw gebruik van de onovertroffen systematiek (12 stappen) waarmee Joseph Campbell wereldmythen en sagen in kaart bracht. Dit keer past zij het toe op leiderschap. 

Dat mag je heel ruim opvatten: baas over je eigen bestaan zijn/worden/blijven lijkt mij van meer belang dan of jij toevallig leiding geeft of ontvangt.

Naast duidelijke uitleg tref je ook leuke oefeningen aan. Wanneer dit boek je aanspreekt moet je beslist 'de held met de duizend gezichten' van Campbell lezen. Dan weet je wat je weten moet.  

B.Logger.

Trein tip

volle trein ...

Wegens m'n dagelijkse treinreizen (Nijmegen - Arnhem, Arnhem - Nijmegen) beschik ik over de nodige ervaring. Belangrijkste punt is: hoe verover je een zitplaats?

De laatste en de eerste wagon van een trein heeft relatief veel uitstappers. Ga daar dus nooit staan! Terwijl ze bij jouw deur nog in drommen uitstappen zie je deuren verderop de reizigers al de trein in gaan.

Pak dus liever een wagon in het midden. Dat betekent over het algemeen dat je halverwege het perron van aankomst moet wachten. Op het moment dat de trein arriveert kun je dat goed inschatten. 

Zoek bij voorkeur een deur waar de 1 bij staat van een eerste klasse. Daar stappen gemiddeld de minste mensen uit. Des te sneller kun jij naar binnen. Je loopt via de 1ste klas coupe naar de achtergelegen 2de klas coupe die vaak nog aan het leeglopen is.

Wanneer je gezelschap/aanspraak wilt plaats je je tas in bagagerek of voor je op grond. Wanneer je dit juist niet wilt zet je je spullen op de vrije stoel naast je en verdiep je je meteen in je boek, je Ipad of wat dan ook.

B.Logger

Bowie 's back

1972 ? Amper veertien, vermomd als in zwart gehulde verdroomde puber ontdekte ik David Bowie zijn LP 'Hunky Dory'. De nummers 'Changes' en 'Kooks' waren tijdelijk lijfliederen. 

Ik was niet de weg kwijt: er bestonden toen nog geen wegen en m'n puberbrein werkte op volle toeren. 

Bleef Bowie nog een tijd volgen, zonder navolger te worden (was geen dweper en zwart bleef mijn kleur qua kleding) 

Leuk dat hij helemaal terug is met een nieuwe cd The Next Day (wat ik er van hoorde) en een geweldige overzichtstentoonstelling in het Victoria and Albert Museum

B.Logger.  

Back to the future.

Darwin’s evolutietheorie, met name het principe van de natuurlijke selectie beïnvloedde andere wetenschappen, sociale bewegingen, politieke stromingen en de bevolkingspolitiek van landen. Cor Hermans geeft in zijn proefschrift 'de Dwaaltocht van het Sociaal Darwinisme' (2003) een overzicht van de begintijd 1859  het jaar waarin Darwin's 'On the origen of species' uitkwam tot het einde van de eerste wereldoorlog in1918.

Laat ik meteen enkele misverstanden uit de weg ruimen: Darwin's stelling 'survival of the fittest' heeft niets van doen met het '(on)recht van de sterkste'. Ze kan niet letterlijk genoeg vertaald worden. De theorie gaat uit van de overleving van degene het beste past (fit) in een gegeven situatie. De term 'sterk' is dus misplaatst. De Tyrannosaurus Rex was een succesvol krachtig roofdier met griezelig goed scharend gebit maar legde het toch af tegen de oneindig kleinere kwetsbare zoogdiertjes toen de omstandigheden radicaal veranderden.

Er treedt daarnaast een vertekening op: evolutie is een loterij van genetische ontwikkelingen waarvan we heden ten dage uitsluitend de overwinnaars zien. Met iedere grote verandering vallen opnieuw een aantal helden.

Inmiddels bereikt het Darwinisme het management denken. Auteurs als Seth Godin (overleven is niet genoeg) Don Edward Beck, C. Cowan (Spiral Dynamics) Eric Koenders (de menskant van veranderen) tonen zich ware evolutionisten. Een organisatie is in hun ogen een organisme met specifieke kennis (DNA) in de genen (aangeduid als 'memen' ofwel M.DNA). Die specifieke kennis kan over alles gaan: van CV ketels, tot verbouwen tot uitleen processen. 

Geen van genoemde auteurs is Marxist maar aangezien Marx als tijdgenoot van Darwin de factor 'arbeid' boven de factor 'kapitaal' stelde wordt hij regelmatig van stal gehaald. Voor deze auteurs noodzakelijk omdat ze van mening zijn dat fabrieksmatige productiewijze plus de eisen die daarmee aan werknemers gesteld werden achterhaald zijn.

Hun Amerikaanse verlegenheid met de situatie is vermakelijk: uiteraard trekken zij niet de on-Amerikaanse Marxistische conclusie dat  productiemiddelen in handen van arbeiders moeten belanden maar ze ontkomen er niet aan om een ander toekomstbeeld te schetsen. Het resultaat blijft links dan wel of rechtsom wringen.

B.Logger.  

Droedelen

In m'n jeugd was ik niet vrij van concentratieproblemen. Sommige leraren meenden dat ik niet oplette wanneer ik gedachteloze tekeningetjes ofwel droodles dan wel doodles (= Engels) maakte. Daarbij verraadde ik mezelf voortdurend daar ik rechtshandig schrijf maar verder alles, dus ook tekenen, linkshandig doe. Het bleek een hardnekkige gewoonte die noot meer overging, ook nu nog wissel ik van hand in bijeenkomsten wanneer ik van aantekeningen maken naar droedelen overstap.

Droedelen leek mij juist een manier om me beter te concentreren, al was ik daarin wellicht een uitzondering. Niet dus: een onderzoek (Jackie Andrade

)  wees uit dat proefpersonen die mochten droedelen 29% meer informatie onthielden dan deelnemers die uitsluitend tekst noteerden. Dit pleit voor computers, laptops, tablets waarop we onbekommerd kunnen kladden.

  

Het toeval wil dat ik een tijdje terug het idee opvatte om zo'n droedeltje uit te vergroten en te schilderen. Om 't leven en dynamiek te geven gaf ik haar een huidachtige kleur en beweging. Het resultaat lijkt op het eerste gezicht 'graffiti op doek' maar je hoeft maar slechts iets langer te kijken om te zien dat ze heel zachtjes ademt en als het ware 'in zichzelf' beweegt.

B.Logger

We’ve got a name

Het kenniscluster heeft een naam gekregen en het is ‘Rozet’ geworden, een verwijzing naar het gestileerde rozet ornament die  men overal in gebouw aantreft.

De vormgeving lijkt ontleent aan Islamitische kunst. De naam Rozet doet mij tevens  denken aan de beroemde steen van Rosetta

Dankzij deze in Egypte gevonden steen slaagde men er eindelijk in hiërogliefen ontcijferen. Sleutel was de ontdekking dat Griekse tekst die eveneens op deze steen stond de vertaling was van die wonderlijke symbolen. Voor een gebouw waarin zich een onder andere een plusbibliotheek bevindt helemaal niet gek.  

B.Logger 

Kille Pasen

Deze Paasdagen wordt het kouder dan afgelopen kerst. De Paashaas verblijft nog in warme oorden. De meeste vogels zitten nog niet op hun eieren. De kippen gelukkig wel in hun warme megastallen, anders was het zelfs een eierloos Pasen geworden. In verband met de koude zullen weinig kinderen paaseitjes in de tuin kunnen zoeken. 

Wellicht zal de nieuwe paus niet meer 'bedankt voor die blumen' zeggen. Het is dan wel geen kerkelijk ritueel, maar een ritueel was het langzamerhand wel geworden. We gaan het vernemen ...

Ondertussen fijne/prettige/zalige paasdagen.  

B.Logger

Bericht van de dieren ...

Virtueel jagen. Mijn  bejaarde katten zijn echte natuurliefhebbers en houden (evenals ik) van natuurseries. Het bewijs kan ik u  sinds zondagavond tonen.

Mijn katten zijn tamelijk selectief qua TV: voorwaarde is dat er vogels in voorkomen die duidelijk zichtbaar en vooral te horen zijn. En liefst zo min mogelijk muziek of commentaar.

De oortjes raken steevast gespitst bij het vernemen van vogelgeluiden. Soms zet ik daarom het geluid op zulke momenten expres harder. Vervolgens beginnen ze (voorspelbaar) serieus TV te kijken. Als ze op schoot zitten voel ik 't aan nageltjes, spierspanning en focus. Oren richting beeldscherm, kopje omhoog, nagels uitgeslagen (au!). M'n eventuele geaai krijgt geen reactie meer: vanaf dat moment zit er een geconcentreerd spierbundeltje op schoot, helemaal klaar om de TV te bespringen. 

In een volgende fase wordt mijn TV omzichtig beslopen. Tenslotte wordt de prooi op mijn piepkleine flatscreen 'besprongen'. Aangezien ik slechts een flatscreentje heb dondert het toestel soms bijna om onder hun geweld. Soms besluipen ze vervolgens het toestel van achteren waarna het hen weer te binnen schiet.

Eigenlijk moet ik wegens de katten een grootbeeld TV aanschaffen. Doe ik niet: een roodborstje of mus ter grootte van een adelaar lijkt mij me verwarrend voor een kat.

B.Logger.

Clean and decent

Stationstoilet te Nijmegen

is een treffende titel van een boek over toiletten. 

Moest daar aan denken toen ik gebruik maakte van het openbare toilet op station Arnhem. Tegenwoordig betaal je vooraf, ik legde een 2 euro munt op het schoteltje, het tarief is overigens 50 eurocent.

'Wilt u wisselen?' vroeg de mevrouw (het is altijd een mevrouw)

'Heel graag, tenzij u een strippenkaart voor 4 keer verkoopt'

Het bleef stil, diepe frons en vervolgens met een glimlach:

'u mag ook 4 keer achter elkaar hoor'.

'Dan heb ik toch liever dat u wisselt'.

Ik verliet het toilet in het besef dat de toiletjuffrouw en ik elkaar een bijzondere ervaring hadden geschonken: absurdistisch theater, terwijl we geen van beiden acteurs zijn ...

B.Logger.

Bij een paus

zeus

De verkiezing van een paus is wereldnieuws en met reden: het Christendom is met 33% veruit de grootste religie ter wereld (bron: CIA worldfactbook)

In wedstrijdtermen is de Islam goede tweede met ruim 22%. De overige wereldgodsdiensten liggen hopeloos achter. In ons ontkerstenende Nederlandse hoekje worden deze feiten regelmatig uit het oog verloren.

Er van uitgaande dat Joden, Christenen en Moslims zich tot één en dezelfde God richten (en dat beweren zij allen) is er zelfs sprake van een wereldwijde meerderheid. Een mooie gedachte die (naast een paar onderlinge bloedige meningsverschillen) voorbij gaat aan het feit dat religie, nog los van het bestaan van God, geen democratische instelling is.

In gedachten zie ik de diep bedroefde Zeus die met zijn complete godenfamilie de Olympus afdaalt. 'Men gelooft niet meer in ons' mompelt hij voor zich uit. Beneden aangekomen treft hij onder andere Wodan, Thor en Odin. Ze zitten aan een groot banket met veel drank, gezang en sterke verhalen. Zodra duidelijk is dat ook de Griekse Goden over onuitputtelijke wijnvoorraden beschikken worden ook zij van harte uitgenodigd. 

De twee Christelijke 'oerstromingen' Rooms-katholieken en Oosters-orthodoxen hebben beiden een stevig centraal gezag met een invloedrijk leider. Een beproefde methode om tradities te bewaren (maar niet om te vernieuwen). Nogal verrassend hanteert hun gemeenschappelijke oerbron: het Jodendom, dit principe niet. Hetzelfde geldt voor de veel jongere Islam om maar te zwijgen van de nieuwlichters in het Christendom, de protestanten. Door gebrek aan centraal gezag treft men daar meer extremen aan.

De nieuwe paus is, evenals ik voorstander van 'eenvoudig leven'. Dat spreekt mij aan. 'Eenvoudig leven' was tot nu toe een club met slechts één lid: ik zelf. Maar ook Paus Franciscus ging tot nu toe per openbaar vervoer naar zijn werk, hij woonde evenals ik eenvoudig in plaats van een bisschoppelijk paleis en bereidde zelf zijn eten. In zijn nieuwe baan zal het moeilijk zijn om deze levenswijze vol te houden. Daarom zal ik hem inschrijven als lid van mijn vereniging. Bij deze promoveer ik mijzelf tot voorzitter. 

B.Logger.

Ode aan de luiheid.

Een weekje vakantie: er lag een zee van vrije tijd voor mij. Wat zeg ik: een oceaan! Acht maal vierentwintig kostbare uren. 

Enkele leuke afspraken plus een paar dingen die ik echt moet doen. Merkwaardig hoe zo'n zee of oceaan aan tijd opdroogt tot een minuscuul binnenmeertje en tenslotte geheel verdampt. Waar blijft de tijd?

Het laatste wat ik wil is mijn vrije tijd efficiënt besteden: zo'n week volplannen met alle leuke dingen die ik wilde doen maar al werkende niet aan toe kwam versnelt bovenstaand beschreven verdampingsproces. Laat mij maar luieren en rondhangen met klusjes die behoorlijk zinloos zijn. Heerlijk.

B.Logger.

Mondriaan

Zo af en toe kom je ze tegen. Pareltjes op het internet. Sites waar je blijft hangen. Een paar dagen geleden stuitte ik al surfend ineens op zo'n juweeltje. Een gloednieuwe site over de schilder Mondriaan.

Nu was er over Mondriaan zo her en der op het web al heel veel te vinden. Echter, het was nog nooit zo gedegen aangepakt als nu. Voor deze site hebben het Gemeentemuseum Den Haag en het RKD (Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie) de handen ineen geslagen en hun kennis en collecties gebundeld.  U treft hier een veelheid aan zaken Mondriaan betreffende aan. Behalve informatie over zijn schilderijen vindt u hier  zijn correspondentie, persoonlijke documenten, foto's, informatie over de vrouwen in zijn leven, van welke muziek (hij was een groot muziekliefhebber) hij hield en nog veel meer. Hij wordt in zijn tijd geplaatst en zijn belang voor de schilderkunst (De Stijl) wordt uitgebreid behandeld.

Even een kort citaat over de bedoeling van de site: "Het beoogt de grootste collectie kunstwerken van Piet Mondriaan en de grootste collectie documentatie over deze kunstenaar op een publieksvriendelijke manier samen te brengen voor onderzoekers, studenten, scholieren en andere geïnteresseerden".  
Nog een tweede citaat: "Het Gemeentemuseum Den Haag en het RKD willen via digitalisering zoveel mogelijk mensen toegang geven tot informatie over het werk en leven van de Nederlandse kunstenaar Piet Mondriaan (1872-1944)".

Feest van het begin

Feest van het begin / auteur: Joke van Leeuwen. Dit verhaal speelt zich af in de tweede helft van de achttiende eeuw in Frankrijk. Catho is te vondeling gelegd en belandt in een door nonnen geleid vondelingenhuis. Door haar vrijgevochten natuur is ze daar niet op haar plek.

Dat geldt ook voor Berthe, een non die teleurgesteld is in het gebrek aan diepgang dat de andere zusters tonen. Ze haalt allerlei capriolen uit om het kloosterleven te ontvluchten. Berthe wordt Catho's steun en toeverlaat.

Parallel daaraan loopt een verhaallijn over een klavecimbelbouwer en een beul, die zich verdiepen in de ontwikkeling van de guillotine. De verhaallijnen zijn kunstig met elkaar verweven. De historische context (Franse Revolutie) wordt zijdelings belicht; centraal staat de ontwikkeling van de hoofdpersonages die hun eigen keuzes leren te maken.

Een bericht van de dieren ...

Er bestaat geen ouderenbeleid voor huisdieren, dit is geheel in handen van het baasje. Soms is dat moeilijk. Enige tijd geleden kwam één van mijn beide katten niet meer binnen. Hij zat maar te zitten in de achtertuin. Jammer dat een kat niet kan praten: zou hij depressief zijn? Toen hij zelfs in de tuin bleef toen het keihard regende werd het mij te gortig. Ik haalde hem binnen, droogde hem af en zag dat hij met zijn achterlijf zwalkte als een 'drunken sailor'. Geen prettig gezicht.

Op naar de dierenarts. Gezien zijn leeftijd (17 jaar) stelde de arts voor geen dure onderzoeken meer te doen. De volgende weken kreeg hij drie soorten medicatie op proef toegediend om te kijken waar hij op reageerde. Zo kun je ook een diagnose stellen. Hij reageerde op niets. Slecht nieuws: het is een aandoening van zijn kattenhersenen waardoor het bewegingsapparaat (achterpoten) niet goed meer functioneert. Dit gaat nooit meer over.

Ondertussen moest ik een beslissing nemen. Hij kon niet meer springen, ik moest hem optillen om hem op schoot te nemen. Van een groot jager was hij een gehandicapte schootkat geworden die nooit meer iets zou vangen. Is dit nog kwaliteit van zijn leven?  Hij werd aanhaliger dan ooit maar ging slechts even naar buiten om zijn behoefte te doen en naar de keuken om te eten.  Na een paar dagen trof ik hem echter luid mauwend bovenaan de trap. Kennelijk had hij kans gezien de trap te beklimmen. Hij was helemaal niet blij toen ik hem naar beneden droeg. Na een paar keer dragen leerde hij zichzelf de trap af te dalen. Zowel afdalen als omhoog klimmen zijn een wonderlijk gezicht maar hij krijgt het voor elkaar. Langzaam maar zeker breidde hij zijn terrein weer uit. Lust for life.

Ik weet niet hoe een kat denkt, ik kan mij slechts voorstellen hoe ik zelf zou denken als ik een kat was. Bij zoveel volharding van zijn kant verdween voor mij de vraag over zijn levensbeëindiging. In overleg met de dierenarts heb ik inmiddels de grens gelegd bij zelfverzorging en zindelijkheid. Zoals bekend zijn katten schoon op zichzelf. Ik denk daarom dat ze het zelf ook heel erg vinden wanneer ze alles laten lopen. Voorlopig gaat dat allemaal nog prima. Dus: hij blijft!

B.Logger.

het visioen van de oneindige leegte ...

Een collega attendeerde mij op een 'Bookless library', 100% digitaal maar toch nog een fysieke ruimte om te raadplegen, te downloaden, te printen en medewerkers die men om advies kan vragen. Een andere ontwikkeling is de bibliotheek zonder medewerkers. Er staan wel boeken en via een internetverbinding kun je vragen aan een medewerker stellen. Op den duur zullen de meeste mensen uitsluitend E books lezen.

Deze ontwikkelingen combinerend staren we in het verdwijnpunt waarin alle bibliotheken oplossen: lege loze ruimten zonder medewerkers en zonder  producten. Wordt dit ons doomsday? Ik meen van niet.

De behoefte aan professioneel advies over kwaliteit en betrouwbaarheid van informatiebronnen en het (on line) opsporen daarvan blijft bestaan.

Daarnaast zijn er nog andere moedgevende ontwikkelingen: een groeiende behoefte aan stilte, rust en bezinning in de samenleving. Door het sluiten van kerkgebouwen worden bibliotheken de laatste openbare ruimte. Ook worden bibliotheken herontdekt als studieplek en als plaats voor sociaal contact. Feitelijk ontwikkelingen richting de klassieke leeszaal en studiezaal functies in een nieuw jasje.

Bovendien zal de vraag naar fysieke materialen niet volledig uitdoven. Jonge kinderen en oude mensen hebben behoefte aan tactiliteit (aanraken, betasten) prentenboeken en andere tastbare materialen. Kinderen omdat zij actief hun zintuigen uitproberen en daarmee de wereld en ouderen omdat zintuigen afnemen waarbij de tast meestal in tact blijft en zodoende relatief belangrijker wordt. Naast boeken voor kinderen en ouderen blijven er specifieke boektypen, bijvoorbeeld op het gebied van kunst met afwijkende formaten en vormgeving die in druk blijven verschijnen. De bibliotheek kan tevens de plaats worden waar klanten zelf (3D) printing on demand kunnen verrichten. 

De nieuwsfabriek.

Rob Wijnberg: filosoof, journalist, ex hoofdredacteur van nrc.next schreef 'de nieuwsfabriek'. Dit boek gaat uit van nieuwsbehoefte als verslavingsgedrag en hoe het nieuws ons wereldbeeld vormt c.q vervormt.

Traditionele indelingen zoals binnen- en buitenlandredactie, Haagse redactie, economische redactie, sportredactie construeren en bevestigen een even traditioneel beeld op de wereld en het nieuws. Dat is zo 19de eeuws en zo onglobaal gedacht. Geldt evenzeer voor de gewoonte om correspondenten ter plekke en masse te parachuteren waar zogenaamd iets gebeurd in plaats van correspondenten op onderwerpen of thema's zoals milieu, migratie die voor nieuwsgaring ten aanzien van hun thema over de wereld rondtrekken.

Voor mij is de belangrijkste kern van zijn betoog dat wij in feite onze (nieuwe) wereld bekijken door een oud glas in lood venster. En we kijken daar al zo lang door dat we de randen van dit stoffige venster, de vertekingen in het glas en haar verouderde kaders niet meer opmerken. Wijnberg werkt dit gegeven in mijn ogen nog onvoldoende uit. Een andere kern is het nieuwsconsumentisme, de verslavende behoefte aan nieuws in licht verteerbare proporties en uiteraard het gedrag van de nieuwsdealers.

B.Logger.

Anatomie van een crisis

Crisis is oorspronkelijk een Grieks woord waarmee een bepaalde situatie wordt aangeduid. De betekenissen liggen in elkaars verlengde: keerpunt, scheiden, beslissen, oordelen. De term wordt op veel terreinen gebruikt: tegenwoordig denken we meestal aan economie maar er zijn meer varianten: een bestuurscrisis, geloofscrisis, identiteitscrisis plus de medische variant: crisis in de zin van koortspiek waarna de patiënt het overleeft ... of niet.

Een crisis kent een ontstaan, een verloop en eindigt in een onomkeerbare nieuwe situatie, een nieuw evenwicht. Beter of slechter. Kenmerkend is dat de normale gang van zaken, oude beproefde oplossingen niet meer werken. 

Soms schuilt in die normale gang van zaken tevens één van de oorzaken van de crisis. Er moet dus, iets anders, iets geheel nieuws, gebeuren.

Daarmee is natuurlijk niet gezegd dat iets nieuws, anders, automatisch ook de oplossing is. Stel dat men drie standaardoplossingen kende en deze allemaal vergeefs geprobeerd worden. Iemand staat op en zegt: 'laten we het nu eens zus of zo proberen'. Deze iemand koos uit misschien wel duizend alternatieven slechts één nieuwe mogelijkheid.

      

Een crisis is eenvoudig te herkennen aan haar twee vaste begeleiders: de onheilsprofeet, degene die de crisis ziet aankomen en de visionair, degene die met een oplossing komt. Die rollen kunnen in één persoon samenvallen maar zullen meestal door meerdere personen 'gespeeld' worden. Er ontstaan partijen en beiden winnen aan aanhang naarmate duidelijker wordt dat oude oplossingen niet meer werken.

Complicerend is dat een crisis vaak samenvalt met andere crises of zelfs andere crises uitlokt die elkaar vervolgens onderling beïnvloeden.

Toegepast op bibliotheken hebben we te maken met een internationale economische crisis en daardoor nationale en locale bezuinigingen, daarnaast een ander lees en leergedrag gedrag van onze klanten, ten onrechte ook wel 'ontlezing' genoemd. Ontlezing is een negatieve omschrijving die ons nergens brengt. Het gaat uit van wat u als klant niet meer doet. Bibliotheken dienen juist te kijken naar wat u wel doet en daar op inspelen.

MetaMaus/Art Spiegelman

Eerder besprak ik 'Maus' de befaamde strip van Art Spiegelman. Een aangrijpende autobiografische strip die handelt over Art zelf en zijn ouders, overlevers van de Holocaust. Het is hun levensverhaal, beginnend in Polen vanuit het perspectief van de zoon maar ook de soms moeizame ontwikkeling van kind ouder relatie. Knap vormgegeven, qua illustraties maar ook als verhaalcompositie: wereldliteratuur en (familie) geschiedenis.

In MetaMaus doet Art een boekje open over de totstandkoming van Maus. In welke tijd en omgeving hij op het Maus idee kwam. Hoe hij zijn research deed, welke bronnen hij benutte, hoe hij omging met werkelijkheid en soms vertekende herinneringen van zijn ouders. Hun verschillende houding tot het project. Waarom hij Duitsers als katten tekende, Joden als muizen en Polen als varkens. Vooral die laatsten zijn daar niet blij mee. Die reden verklap ik u vast. Het is heel anders dan ik voor mogelijk hield: katten en muizen zijn onderdeel van dezelfde voedselketen. Varkens staan buiten die voedselketen. Het statement is dus niet: alle Polen waren zwijnen, maar: ze waren er wel maar stonden er buiten.

Evenals Maus is dit boek is fantastisch vormgegeven en rijk geïllustreerd uiteraard. Dat kun je rustig aan een striptekenaar overlaten.

B.Logger

Collecteren (slot)

Het zit er weer op. Dat wil zeggen als collectant al 'mijn straten' gedaan en de bus ingeleverd. Dit jaar letterlijk 'mijn straten' aangezien daar ook de straat waarin ik zelf woon onder valt. Experimentje.

In je eigen straat collecteren zorgt voor leuke bijeffecten. Ik weet nu dat maar liefst drie mensen in mijn straat actief zijn voor de Amnesty organisatie.

Één mevrouw zei: 'oh u bent de kunstenaar die hier in de straat woont'. Dit omdat ik een paar jaar geleden exposeerde in het kader van 'kunst in de straat'. Met een straatgenoot ex-collega praatte ik zo leuk bij dat ik bijna vergat te collecteren. Één van mijn buren zei: 'wat nu als ik je niks geef?' Ik overwoog even te zeggen: 'dan kijk ik je nooit meer aan', ik ken zijn gevoel voor humor onvoldoende, dus zei ik maar 'dan blijf je een even goeie buurman'. Hij gaf.

Het is een gemengde wijk qua inkomens, leeftijden, nationaliteiten en achtergronden, van bijstand tot bovenmodaal (onderwijzers) van stokoud tot student. Van Single tot samenwonend tot grote gezinnen. Ik meende te merken dat het crisis is: kreeg even vaak als andere jaren, de bedragen leken mij echter kleiner. Veel munten en weinig flappen. Het is overigens niet zo dat 'arme' mensen minder geven dan 'rijke'.

Meten is weten: bij het tellen van de opbrengst bleek dat ik het hoogste bedrag van de wijkcollectanten ophaalde. 160 euro. Veel meer dan ik inschatte.

B.Logger

Collecteren

Ik collecteer voor Amnesty International.

Principiële keuze: vrijheid van meningsuiting is nauw verbonden met het bibliotheekvak. Die vrijheid begint namelijk bij vrijheid van het vergaren van informatie door iedereen, waar ook ter wereld, ongeacht religie, overtuiging, rang, status, opleidingsniveau of wat dan ook.

Tot voor kort schafte ik de geschiedenis boeken aan voor deze bieb.

Daar waren ook wel eens omstreden boeken bij die bijvoorbeeld de Holocaust ontkenden of minimaliseerden. Er waren ook boeken die Iran als de grootst denkbare schurkenstaat afschilderden en andere boeken die uitlegden hoe moeilijk hun positie is. Hoewel ik daar zelf wel opinies over heb moeten al die boeken toch beschikbaar zijn voor u, de lezers.

De toekomst van het klassieke

De toekomst van het klassieke / auteur: Salvatore Settis.   Heeft 'het klassieke' nog toekomst in onze globaliserende wereld? Settis stelt dat in onze tijd steeds meer sprake van oppervlakkig ongefundeerd citeren van klassieken zowel in woord als in beeld. Een bron waaruit, niet gehinderd door enige kennis, onbekommerd geput wordt. Lezers die hoofdschuddend willen instemmen vanwege de eeuwige waarden van het klassieke, onze culturele identiteit en de teloorgang van het onderwijs, komen vervolgens voor een verrassing staan.

In een even boeiende als glasheldere redeneertrant voert Settis ons steeds dieper het verleden binnen; vanaf het heden via de jaren 30 van de vorige eeuw tot en met de oude Grieken. Als vanzelf komen we op die manier telkens de vraag tegen wat men in bepaalde perioden als klassiek beschouwde. De definitie van het klassieke waaierde vele kanten op in de loop der tijd.

Uitgaande van die verschillende oude en nieuwe definities ontkom ik niet aan de conclusie dat het klassieke een dynamisch begrip is, aan verandering onderhevig. Het klassieke wordt telkens opnieuw ontdekt, steeds weer op een andere manier, zowel politiek als literair als ten aanzien van beeldende kunst en architectuur. Settis vergelijkt ook de opvattingen over het klassieke van verschillende culturen, onder andere aan de hand hoe men met ruines pleegt om te gaan. Men zou kunnen stellen dat Settis dit onvoldoende uitwerkt, bezien als omlijsting/kader gaat deze kritiek niet op.

Meesterlijk boek voor wie de klassieke oudheid een warm hart toedraagt en het aandurft om zijn opvattingen eens op te laten schudden.

De ontdekking van de wereld ...

Er was een tijd dat u lezen noch schrijven kon en veel minder woorden kende.

Het was de tijd dat meubelstukken reusachtige afmetingen hadden, ook u paste met gemak onder de eettafel en ook u moest nog op de stoelen klimmen.

Onze ranke eetkamerstoelen en stonden uitsluitend stoelen te zijn, je kon er mee schuiven. De fauteuils waren massieve Bommeliaanse monsters en hadden klauwachtige (houten) dierenpoten. Angstwekkende stoelwezens die gereed leken te staan me te bespringen.

Ik herinner mij nauwelijks mijn prentenboeken al moet ik er enkele bezeten hebben, de wereld was al wel vol met boeken zonder plaatjes waar ouderen vaak langdurig in keken. Wanneer ik daar zelf wel eens in bladerde zag ik slechts lange slierten kleine dingetjes op een rij. Letters die woorden vormden, die zinnen vormden, wist ik jaren later.

De ervaring van voorlezen leerde mij dat uit zo'n boek verhalen tevoorschijn konden komen. Mijn ouders konden dat, mijn broers en mijn zus ook. Dat wilde ik ook wel leren maar ik moest nog erg lang wachten: tot de grote school.

Toch werd mijn beleefwereld al voor die periode uitgebreid: in onze kast stond namelijk een rij identieke dikke boeken met groen leer en gouden letters. Wellicht vanwege dat goud haalde ik op zekere dag één van die boeken uit de kast, het bleek bezaaid met plaatjes. Je wist alleen nooit waar de plaatjes zouden komen. Er was niet op iedere bladzij een plaatje zoals bij prentenboeken. Maar er stonden fantastische (jongens) dingen in: locomotieven, koetsen, zeilschepen, luchtballonnen, stoomschepen, vuurtorens, de maan, onbegrijpelijke apparaten, paleizen, kastelen, andere gebouwen, schilderijen, standbeelden, dieren, planten, bomen, rare mensen in vreemde uitdossingen, paddenstoelen, vogels, dwarsdoorsneden van mensen, zwaarden, geweren, harnassen, een man in een bad, misvormde mensen, naakten, embryo's, kanonnen, landbouwwerktuigen ... und so weiter.

Ik heb serieus gedacht dat alles wat bestond in die boeken moest staan. Om onbegrijpelijke redenen helaas niet altijd afgebeeld, of wel ik had de plaatjes nog niet gevonden ... 

Ooit meegenomen van mijn ouders toen ze kleiner gingen wonen, staat de Brockhaus konverstations Lexicon (encyclopedie uit 1908) bij mij in huis. Nauwelijks leesbaar: Duits in Gothische letters. Wanneer ik een deel open sla komen mij geur en sfeer van 1900 tegemoet met onmiskenbaar (groot) Duitse inslag en gelijktijdig gemutlich (de eerste wereldoorlog moet nog komen) maar ik zie ook de industriële revolutie, de maakbaarheid van de wereld. De wereld van Jules Verne met Marx en Darwin als tijdgenoten. De enige foto's staan bij het onderwerp fotografie.

 

'Die welt ist weit geworden'

B.Logger

Duizend

Vanwege de duizendste blog is het hoog tijd voor een diepte interview met de createurs.

Plaats van samenkomst was van geen belang maar we spraken af in een café dat 'Toekomst' heet, een bruine kroeg waar de tijd lijkt stil te staan met Perzische kleedjes op tafel.

Tussen de aldaar aangespoelde bezoekers ontwaarde ik twee lieden aan een kleine tafel, zij vielen op wegens hun rechte ruggen, fonkelende ogen, hoge voorhoofden en nobele gelaatstrekken. Intellectuele reuzen in dit land van Liliput, mannen met visie!

'Jullie zijn ongetwijfeld de befaamde Biebblogger en B.Logger' sprak ik bewonderend.

Een van beiden maakte een moedeloos gebaar naar achteren:

'Onze alter ego’s zitten daar, helemaal achterin'.

Ik spoedde mij naar het bedoelde tafeltje: er zaten twee jonge goden nog in het diepst van hun gedachten, (al had eerlijk gezegd de tijd haar werk gedaan) de vloer lag bezaaid met  proppen papier, de tafel stond vol met lege glazen. Na wat aanhoudend en steeds luider kuchen keek men mij welwillend aan.‘Goeden avond, ga zitten’

Ik nam plaats, opende mijn notitie blokje en stelde mijn eerste vraag:

Wat vind u uw beste blog tot nu toe? Het koste mij moeite er één uit te kiezen!

B.Logger keek mij onderzoekend aan, er verscheen een frons op zijn voorhoofd: een herkenbaar probleem, ik vind ze allen geniaal.

Biebblogger antwoordde daarentegen: Die moet nog komen wat mij betreft. Zit niet bij de eerste 1000, dus u kunt het zoeken gerust staken.

Ik bewonder u beiden uiteraard zeer (haastte ik te zeggen) maar voor welke bloggers(s) heeft u zelf bewondering?

Biebblogger : Niet zozeer voor bloggers (behalve voor onszelf natuurlijk, maar dat spreekt voor zich) als voor een blog. Namelijk www.aldaily.com Een blog met dagelijks geestverrijkende artikelen, zeer de moeite waard. Engelstalig, dat wel, maar who cares?

B.Logger : http://www.invadingholland.com/ over het leven van een Brit die in Nederland woont. Eveneens Engelstalig en erg grappig.

Heeft u favoriete onderwerpen?

Biebblogger keek mij strak aan:Ja

B.Logger, sloeg op tafel en riep uit: Sterker nog, ik durf te beweren van Ja.

Wat zijn uw slechtste blog eigenschappen? Het spijt mij ik moet u dit wel vragen, het staat op mijn lijstje

Biebblogger :Ik ga niet uit de school klappen. Daar is niemand mee gediend, ook de lezer niet.

B.Logger:wat een onnozele vraag, ik heb geen eigenschappen laat staan slechte, de volgende vraag alstublieft.

Welke vraag vreest u het meest?

Biebblogger :Deze vraag. Ik moet nu nagaan welke vragen ik allemaal had kunnen krijgen en waar ik dan het meest bang voor zou zijn. Daar heb ik geen zin in.

B.Logger:ik vrees geen enkele vraag. Had u nog meer?

Heeft u behalve bloggen nog andere hobby’s?

Biebblogger :Jawel, maar dat gaat u niets aan. Privacy he! OK, een tipje van de sluier dan, dat kan vast geen kwaad. Bloemschikken.

B.Logger: een hobby, vind u bloggen een hobby? U is een sufferd! Bloggen is een kunst, wat zeg ik, het is een levenskunst, a way of living!

Wilt u nog iets zeggen tegen de lezer?

Biebblogger :Vandaag niet meer, ik neem nog een biertje.

B.Logger: blurp!

Nadat ik al hun versnaperingen betaald had, verliet ik geestelijk verrijkt maar met aanzienlijk lichtere beurs het pand …

Van onze redacteur kunst & cultuur

favoriet gedicht

een semafoor

Naar aanleiding van de week van de Poëzie ging het gesprek over favoriete gedichten. Dit is er één. 




Weet je nog hoe het water droomde
In onze slaperige baai,
Toen er in linie binnenstoomden
En langzaam meerden aan de kaai
Vier grijze schepen? Mateloze
Beroering, onrust brachten zij,
Gebruinde, lachende matrozen
Gingen ons achteloos voorbij.
Groots en verlokkend werd het leven…
Toen zijn de schepen weggegaan.
Ze wendden alle vier de steven
De nacht in, naar de oceaan.
En alles werd weer als tevoren,
De vuurbaak zond vermoeid zijn straal
Over de zee. De semaforen
Gaven een allerlaatst signaal.
Hoe weinig heeft een kind van node:
Wat waren jij en ik verblijd
Met al wat ons werd aangeboden,
Zelfs met de kleinste nieuwigheid.
Vind in een zakmes jaren later
Per ongeluk een korrel zand,
En weer is daar het wijde water
En het betoverende strand.

Aleksandr Blok (1880-1921)

http://nl.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Blok

Hotel Linda / Arjan Visser.

Mooi verhaal over een oudere joodse man die na jarenlang verblijf in Brazilië terugkeert naar Amsterdam.

Hij zoekt zijn oude jeugdgeliefde en wordt weer geconfronteerd met zijn verleden.

Hij ontsnapte in de Tweede Wereldoorlog met haar hulp en die van anderen naar het buitenland.

Teruggekeerd belandt hij al snel in het ziekenhuis. Het verhaal volgt dan het proces van dromen en waken.

Het duurde even voor het verhaal op gang kwam. Vooral het tweede gedeelte is ontroerend.

GVDB

Masterclass Steve Jobs: 7 principes voor succes/Carmine Gallo

 Leuk boek met aardige ideeën. De zwakte van dit type boeken vind ik dat één aspect systematisch vergeten wordt: de lezer is niet Steve Jobs maar iemand anders. Vermoedelijk zou Jobs zelf de eerste zijn om dit toe te geven.

Naar aanleiding van zij overlijden schreef ik al dat hij mij niet eens in dienst zou hebben genomen.

Vergelijk 't eens 'met schilderen zoals Rembrandt', een overigens niet bestaand boek. Als het u al zou lukken om te schilderen als Rembrandt, wat ik betwijfel, dan wordt u hoogstens een bekwame navolger: een nepper.

Daarbij acht ik getallen als 7 of 4 of 3 als magisch en daarom behoorlijk verdacht. Waarom nooit eens 5 of 6 of 9 of 13 of 61 principes? 

B.Logger.

Een aangeharkt land

Het nieuwe kabinet gaat provincies fuseren tot grotere gehelen, dit geldt ook voor kleine gemeenten. Deze operatie zou geld opleveren en een beter bestuur mogelijk maken. 

Als voormalig bijna staatssecretaris meen ik dat dit machtige concept krachtig doorgezet moet worden. Want laten we wel wezen: Nederland heeft minder inwoners dan sommige wereldsteden. 

Om die reden fuseren we gewoon allemaal tot één gemeente Nederland met Rutte als burgemeester en de ministers als wethouders. In het buitenland mogen zij zich uiteraard allemaal minister noemen als dat zo uitkomt. Dat moet je hen niet afnemen.

We bouwen onze (Randstad) steden zodanig aan elkaar dat ze een perfect cirkelvormige stadscentrum vormen met het groene hart als ons Central Park in het midden. Dat zal er zo aardig uitzien vanuit de ruimte!

De buitengebieden (de rest van Nederland dus) beschouwen we voortaan verspreid liggende woonwijken, ze vallen rechtstreeks onder ons gemeentebestuur. Dit wordt echt een wonder van efficiëntie. Bedenk je eens dat we nog maar één gemeentelijke vervoersbedrijf hebben, de belasting alleen nog uit gemeentebelasting zal bestaan.

     

B.Logger.

Running on empty

Running on empty (CD) /  Jackson Browne. Het album "Running on empty" kwam uit in 1977. Het is een zogenaamd conceptalbum, een klassieker ook,  en gaat over 'the road", het touren met de band.

Jackson Browne heeft voor dit album zelf maar een paar nummers geschreven, de rest zijn covers en co-producties. Desalniettemin is "Running on empty" zijn best verkopende en meest toegankelijke album geworden. Het is een prachtige plaat geworden, die goed de sfeer van het "on-the-road" zijn weergeeft. Multi-instrumentalist David Lindley geeft nog een extra kick aan deze CD, wat kan die man toch goed spelen, slide gitaar, pedal steel, viool, accordeon, hij kan het allemaal.

Behalve muzikaal is het een luisterplaat geworden, tekstueel gesproken. Toppers: "Rosie", "Love needs a Heart", en "The Load-Out". Een aanrader, om eens echt voor te gaan zitten.

De toekomst van de oorlog/Martin van Crefeld

De in 1946 te Rotterdam geboren Martin Levi van Creveld is één van de meest vooraanstaande militaire historici ter wereld. Al heel lang woonachtig en werkzaam in Israel heeft hij talloze publicaties op zijn naam staan. Van Creveld heeft een reputatie op het gebied van dwarse originele uitspraken. Zo beweerde hij dat de strijd tegen de Palestijnen nooit zal worden gewonnen. Daar maak je in Israel niet veel vrienden mee. In het in 1991 verschenen 'transformation of war' voorspelde hij de aanslagen op het WTC.  Dat getuigde van behalve van visie ook van een vooruitziende blik.

The culture of war (de toekomst van de oorlog) besprak ik al eerder maar dit boek wint opnieuw aan actualiteit. In casus II van hoofdstuk 6 'de nieuwe wereldwanorde' beschrijft en analyseert van Creveld met griezelige precisie het optreden van Assad ( de vader van) in de stad Hama (Syrië) waarbij tienduizenden mensen omkwamen. 

Het slaat me koud om het hart wanneer ik me realiseer dat de huidige zoon Assad diezelfde tactiek kopieert maar op een veel grotere schaal. Wellicht las zoon Assad dit boek ook. Zijn generaals zeer zeker zoals alle hooggeplaatste militairen in de wereld. Het voelt ongemakkelijk.

B.Logger

Gedichtendag

Erich Fried

 Het is het gedichtendag http://www.gedichtendag.com/

Een collega stuurde het volgende gedicht (de dichter Erich Fried was tevens bibliothecaris)

 Wat het is

Het is onzin
zegt het verstand
Het is wat het is
zegt de liefde

Het is ongeluk
zegt de berekening
Het is alleen maar pijn
zegt de angst
Het is uitzichtloos
zegt het inzicht
Het is wat het is
zegt de liefde

Het is belachelijk
zegt de trots
Het is lichtzinnigheid
zegt de voorzichtigheid
Het is onmogelijk
zegt de ervaring
Het is wat het is
zegt de liefde

Erich Fried (1921-1988).

(vertaling Geert van Istendael)

Discipline.

Wat bezield iemand om een kerstverhaal te schrijven? 

In mijn geval was een reden dat kerstverhalen een veilig strak voorgeschreven stramien bieden waar geen ontkomen aan is. Ik begon dan ook klein en overzichtelijk met een jonge vrouw in een besloten gemeenschap maar greep vervolgens alles aan om aan dat stramien te ontsnappen. Het werd een soort Urk op een bewoonde astroïde in een verre toekomst. 

Het ontbreekt mij dus niet aan fantasie maar wel aan discipline. In m'n dagelijks werk ben ik gedisciplineerder. In tientallen jaren opgelegd vervolgens aangeleerd, het zit inmiddels diep.

'Handen uit je zakken, de baas zijn centen zijn niet van blik!' Ik wist niet wat ik hoorde.

Op een vakantie baantje, een centrale keuken eind jaren 70 maakte ik kennis met het geheimzinnige verbod om met handen in de zakken te lopen. Het hoofd der keuken zag alles en regeerde met ijzeren vuist of beter gezegd pollepel. Wat ik toen nog niet wist is dat hoofdkoks mannen van gezag zijn, gevreesd door hun medewerkers. 

Het was dan ook minder verstandig dat ik antwoordde: 'dat is maar goed ook, want anders kregen we in blikken centen uitbetaald'. 

Vaste medewerkers waarschuwden mij discreet om niet te gevat uit de hoek te komen, daar kon ik nog last mee krijgen. Het viel mij dan ook op dat ik diezelfde dag tweemaal achtereen de keukenvloer moest dweilen. In de pauzes ontdekte ik dat het eigenlijk best een aardige man was wiens zoon bij mij op school zat, maar niet gewend aan tegenspraak.

B.Logger  

Nederland en haar vorstenhuis

'Nederland is geen monarchie maar een republiek met een erfelijke vorst die in nauw contact met het volk staat'. Deze uitspraak is afkomstig van prins Claus en zo is het ook.

Nederland begon haar bestaan als een 'republiek van zeven verenigde Nederlanden' met stadhouders (in stede van, dus plaatsvervanger van, in plaats van de koning van Spanje) We waren een van de eerste republieken en beleefden onze gouden eeuw.

Onze eerste echte vorst was de broer van Napoleon; koning Lodewijk Napoleon. Beroemd vanwege zijn uitspraak 'iek ben konijn van Olland'. Geen ijskonijn overigens, hij toonde zich oprecht betrokken bij de Nederlandse bevolking. Onder meer om die reden werd hij afgezet door zijn grote kleine veel beroemdere broer: Napoleon Bonaparte. Na de val van Napoleon werd Nederland (opnieuw) een koninkrijk.

Naar mijn idee leidt ons 'republikeinse monarchisme' er toe dat iedere Nederlander die toegesproken wordt zich afvraagt waarom hij/zij zelf niet op dat podium staat. Voor de koningin maken we echter een uitzondering. Die mag dat! 

B.Logger

De ramp

60 jaar geleden werd Nederland getroffen door haar laatste nationale ramp: de watersnood van 1953. Al eerder vertelde ik dat ook mijn geboortedorp getroffen werd en hoe mijn vader de dijk letterlijk zag bewegen onder de druk van het water. Dankzij het Deltaplan is de kans op een dergelijke overstroming kleiner geworden maar niet 100% uitgesloten.

Minister Schulz wijst er daarom terecht op dat nog altijd een evacuatieplan ontbreekt. Met name de Randstad is een dicht bevolkte badkuip die in snel tempo volloopt. Afgezien van de economische schade kan dit tot honderdduizenden slachtoffers leiden. Het idee is nu per regio voor te schrijven welke uitvalswegen burgers moeten nemen om files te voorkomen zoals bij de Catharina ramp. Dit lijkt mij niet afdoende. Niet iedereen heeft een auto en in dergelijke omstandigheden mogen we niet op de NS rekenen.

Veel beter lijkt mij op grote schaal 'drijflichamen' (een soort pontons) te vervaardigen die op verschillende plekken in de Randstad neergelegd dan wel afgemeerd worden. Die pontons kunnen tegelijkertijd andere functies hebben. Zo kunnen bijvoorbeeld geluidswallen langs grote wegen vervangen worden door zulke 'drijflichamen'.  Maar denk ook eens aan pleinen die tevens het dak vormen van ondergrondse parkeergarages.

Drenkelingen die naar dergelijke plekken vluchten moeten nog altijd geëvacueerd worden naar de hoger gelegen delen van het land maar er wordt wel minimaal 24 uur aan tijd gewonnen. Dit lijkt mij tevens een puik stukje werkgelegenheid. 

B.Logger